การวิเคราะห์ต้นทุนและผลการดำเนินงานในการตรวจค้นหาผู้ป่วยโรคเรื้อน : กรณีศึกษาสถาบันบำบัดโรคผิวหนังบางเขน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาขนาด, องค์ประกอบของต้นทุนและผลการดำเนินงานในการตรวจค้นหาผู้ป่วยโรคเรื้อนของสถานบำบัดโรคผิวหนังบางเขนแบบตั้งรับและแบบรุก ในปีงบประมาณ 2534 เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์โดยเก็บข้อมูลต้นทุนย้อนหลัง และหาเกณฑ์ในการกระจายต้นทุนไปยังกิจกรรมโดยการสังเกตและบันทึกลักษณะการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ ผลการวิจัยพบว่า ต้นทุนรวมในการตรวจค้นหาผู้ป่วยโรคเรื้อนต่อครั้งที่ให้บริการในคลินิกโรคผิวหนัง คลินิกโรคเรื้อน และการเยี่ยมติดตาม เท่ากับ 62, 350 และ 366.6 บาท ตามลำดับ (ค่าเฉลี่ยต้นทุนรวมทุกกิจกรรม = 259.6, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน = 171.3, มัธยฐาน = 350.1, พิสัย = 304.6) โดยทุกกิจกรรมมีองค์ประกอบของต้นทุนหมวดค่าแรงสูงที่สุด ต้นทุนรวมในการตรวจค้นหาผู้ป่วยโรคเรื้อนต่อรายในคลินิกโรคผิวหนัง คลินิกโรคเรื้อน และการเยี่ยมติดตาม เท่ากับ 170, 458 และ 2,997 บาทตามลำดับ (ค่าเฉลี่ยต้นทุนรวมทุกกิจกรรม = 1,208.6, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน = 1,555.5, มัธยฐาน = 458.2, พิสัย = 2,826.5) โดยในคลินิกโรคผิวหนังมีองค์ประกอบต้นทุนหมวดค่าวัสดุสูงที่สุด คิดเป็นร้อยละ 52.8 ของต้นทุนรวม หรือคิดเป็นหมวดต้นทุนที่เกี่ยวกับการแพทย์ (Medical Cost) สูงที่สุด ร้อยละ 83.4 ของต้นทุนรวม คลินิกโรคเรื้อนมีองค์ประกอบของต้นทุนหมวดค่าแรงสูงที่สุดร้อยละ 79.2 หรือคิดเป็นหมวดต้นทุนที่เกี่ยวกับการแพทย์สูงที่สุด ร้อยละ 93.8 ของต้นทุนรวม การเยี่ยมติดตามผู้ป่วยมีองค์ประกอบต้นทุนหมวดค่าแรงสูงที่สุด ร้อยละ 99.4 ของต้นทุนรวม หรือคิดเป็นหมวดต้นทุนที่เกี่ยวกับการแพทย์สูงที่สุด ร้อยละ 97.5 ของต้นทุนรวม ส่วนผลการดำเนินงานในการตรวจค้นหาผู้ป่วยโรคเรื้อนพบว่า ผู้ป่วยโรคเรื้อนรายใหม่ในปีงบประมาณ 2534 มีจำนวนทั้งสิ้น 32 ราย ได้จากการตรวจค้นในคลินิกโรคผิวหนัง 27 ราย (ร้อยละ 84.4) ในคลินิกโรคเรื้อน 4 ราย (ร้อยละ 12.5) และจากการเยี่ยมติดตาม 1 ราย (ร้อยละ 3.1) ผู้ป่วยใหม่ที่พบในคลินิกโรคผิวหนังจำนวน 4 ราย (ร้อยละ 80) และในคลินิกโรคเรื้อนจำนวน 1 ราย (ร้อยละ 20) เป็นผู้ป่วยพิการ ส่วนการเยี่ยมติดตามไม่พบผู้ป่วยใหม่พิการ