ปัจจัยที่มีผลต่อออกซิเจนละลายน้ำในทางระบายน้ำ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยและอิทธิพลที่มีผลต่อการเพิ่ม และลดออกซิเจนละลายน้ำในทางระบายน้ำ และเพื่อเสนอแนวทางในการป้องกันปัญหาการขาดแคลนออกซิเจนละลายน้ำโดยใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ จากทำการทดลองทั้งในห้องปฏิบัติการและในสถานที่จริง โดยกำหนดปัจจัยที่ส่งผลต่อออกซิเจนละลายน้ำ คือ สาหร่าย การถ่ายทอดออกซิเจนระหว่างน้ำและอากาศ ปลา ตะกอนบนพื้นทางระบายน้ำ และน้ำเสียที่ไหลเข้ามาในทางระบายน้ำ การทดลองในครั้งนี้ได้ทำการวัดอัตราการลด หรือเพิ่มออกซิเจนละลายน้ำเทียบกับเวลาโดยควบคุมให้ปัจจัยที่ส่งผลต่อออกซิเจนละลายน้ำ ทำการส่งผลทีละปัจจัย ซึ่งอัตราการลด หรือเพิ่มออกซิเจนละลายน้ำที่ได้จากแต่ละปัจจัยจะนำมาผนวกกันเพื่อใช้สร้างเป็นแบบจำลอง หลังจากนั้นจึงทำการเปรียบเทียบผลของแบบจำลองกับผลการปฏิบัติงานของทางระบายน้ำจริง ผลการทดลองที่ได้พบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเพิ่มออกซิเจนละลายน้ำคือ สาหร่าย และการถ่ายเทออกซิเจนระหว่างน้ำและอากาศ ส่วนปัจจัยที่มีผลต่อการลดออกซิเจนละลายน้ำคือ สาหร่าย ตะกอนบนพื้นทางระบายน้ำ ปลา น้ำเสียที่ไหลเข้ามาในทางระบายน้ำ และการถ่ายเทออกซิเจนระหว่างน้ำและอากาศ ซึ่งสาหร่ายมีอิทธิพลมากที่สุดในการเพิ่มและลดความเข้มข้นของออกซิเจนละลายน้ำ สำหรับค่าเฉลี่ยของอัตราการใช้ออกซิเจนของตะกอนพื้นทางระบายน้ำมีค่าเท่ากับ 7.42 มก./ล-ตร.ม.-ชม. ค่าเฉลี่ยของอัตราการใช้ออกซิเจนของน้ำเสียสังเคราะห์เท่ากับ 0.000448 1/ล.-ชม. ค่าเฉลี่ยของอัตราการใช้ออกซิเจนของปลาเท่ากับ 19.65 มก./ล.-กก. ของน้ำหนักปลา-ชม. ค่าเฉลี่ยของอัตราการใช้และผลิตออกซิเจนของสาหร่ายจะเปลี่ยนแปลงไปตามปริมาณคลอโรฟิลล์ เอ ส่วนค่าเฉลี่ยของอัตราการถ่ายเทออกซิเจนระหว่างน้ำและอากาศ จะแปรเปลี่ยนไปตามผลต่างระหว่างความเข้มข้นของออกซิเจนที่จุดอิ่มตัวกับความเข้มข้นของออกซิเจนในเวลานั้น