งานบริหารการศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลาง

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย (1) เพื่อศึกษาโครงสร้างของระบบบริหารในโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลาง (2) เพื่อศึกษางานบริหารการศึกษาภายในโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลางโดยเฉพาะในด้านสัมพันธ์กับชุมชนงานวิชาการ งานบุคคล งานกิจการนักเรียน และงานธุรการโรงเรียนได้แก่ การเงิน บริการ และอื่นๆ ในประเภทเดียวกัน (3) เพื่อศึกษาเกี่ยวกับปัญหาโครงสร้างของระบบบริหารภายในโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลาง และปัญหาการปฏิบัติงานบริหารการศึกษาทั้ง 5 ประเภทในโรงเรียนดังกล่าวแล้ว วิธีทำการวิจัย ประชากรที่ใช้ทำการวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วยโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในจังหวัดต่างๆ ในภาคกลาง (ยกเว้นกรุงเทพมหานคร) รวมทั้งสิ้น 24 จังหวัด และได้ถือเอาจังหวัดเป็นกลุ่มตัวอย่างโดยเลือกมาร้อยละ 20 ของจังหวัดที่มีอยู่ในภาคกลางทั้งหมด วิธีเลือกจังหวัดใช้วิธีสุ่มตัวอย่าง (simple random sampling) เมื่อได้จังหวัดกลุ่มตัวอย่างแล้วได้ใช้วิธีสุ่มตัววิธีเดียวกันนี้เลือกโรงเรียนมาใช้ในการวิจัยร้อยละ 1 ของโรงเรียนสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลาง ได้เก็บรวบรวมข้อมูลแบบสอบถามจากกลุ่มผู้บริหาร กลุ่มนักวิชาการ และกลุ่มประชาชน และนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์หาค่าร้อยละในการเปรียบเทียบ ผลการวิจัย 1. โรงเรียนประถมศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดในภาคกลางส่วนใหญ่จะมีโครงสร้างของระบบบริหารงาน และมีการจัดองค์กรต่างๆ ภายในโรงเรียนที่คล้ายคลึงกันโดยมีครูใหญ่เป็นผู้รับผิดชอบสูงสุดภายในโรงเรียน มีการแต่งตั้งผู้ช่วยครูใหญ่ทำหน้าที่ฝ่ายธุรการในโรงเรียนขนาดใหญ่มากจะมีการแต่งตั้งผู้ช่วยครูใหญ่ทำหน้าที่ฝ่ายวิชาการ ฝ่ายบุคลกร และฝ่ายบริการด้วย นอกจากนั้นเป็นครูหัวหน้าสาย ครูหัวหน้าหมวดวิชา และครูที่ทำหน้าที่รับผิดชอบงานด้านอื่นๆ ที่ตามแต่ละโรงเรียนจะจัดให้มีขึ้น ครูที่รับผิดชอบงานในหน้าที่ของแต่ละฝ่ายจะอยู่ภายใต้การประสานงานขอหัวหน้าฝ่าย หรือหัวหน้าหมวด และจะขึ้นตรงต่อครูใหญ่ปรากฏว่าการประสานงานระหว่างฝ่ายต่างๆ ในโรงเรียนมีน้อย ครูหัวหน้าหมวดวิชาที่ได้รับการแต่งตัวส่วนใหญ่ยังปฏิบัติงานไม่สมกับตำแหน่งที่ได้รับการแต่งตัวเท่าที่ควร 2. ตามความเห็นของประชากรกลุ่มตัวอย่างทั้ง 3 กลุ่มที่มีต่อการปฏิบัติงานบริหารการศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษาทั้ง 5 ด้าน ได้แก่งานด้านความสัมพันธ์กับชุมชน งานบริหารวิชาการ งานบริหารบุคคล งานบริหารกิจการนักเรียน และงานบริหารธุรการ การเงินตลอดจนบริการต่างๆ จะพบว่าประชากรทั้งสามกลุ่ม คือกลุ่มผู้บริหารและกลุ่มนักวิชาการมีความเห็นต่อการปฏิบัติงานบริหารการศึกษาทั้ง 5 ด้านไม่แตกต่างกันมากนัก ส่วนกลุ่มประชาชนจะมีความเห็นในบางข้อ แตกต่างไปจากกลุ่มผู้บริหารและกลุ่มนักวิชาการ อย่างไรก็ดี พอจะสรุปได้ว่าโรงเรียนประถมศึกษาส่วนใหญ่ปฏิบัติงานทุกๆ ด้านค่อนข้างมากและปฏิบัติบ่อยยกเว้นงานด้านความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชนเท่านั้น ที่ปรากฏว่าโรงเรียนประถมศึกษายังปฏิบัติค่อนข้างน้อย 3. ในส่วนที่เกี่ยวกับปัญหาโครงสร้างของระบบบริหารภายในโรงเรียน และปัญหางานบริการศึกษาทั้ง 5 ด้าน ของโรงเรียนดังกล่าวแล้วนั้น ปรากฏว่าโรงเรียนประถมศึกษาประสบปัญหาในส่วนที่เกี่ยวกับโครงสร้างของระบบบริหาร และปัญหางานบริหารทั้ง 5 ด้าน ที่คล้ายคลึงกัน