การวิจัยสถาปัตยกรรมโดยแฝงกิจกรรมการออกกำลังกาย กรณีศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ วิทยาเขตบางคล้า

Abstract

ผลการศึกษาปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลผลต่อการออกแบบภูมิทัศน์เพื่อกระตุ้นความรู้สึกอยากออกกำลังกาย (พัชร์ชนก หิรัญกาญจน์, 2551) มีปัจจัยที่ส่งเสริมและกระตุ้นความรู้สึกอยากออกกำลังกายในสภาพแวดล้อมภายนอกอาคาร ได้แก่ ประสาทสัมผัสทางตา 42% กายสัมผัส 26% ประสาทสัมผัสทางจมูก 18% และประสาทสัมผัสทางหู 14% ประกอบกับการออกแบบโดยใช้ความลาดเอียงของเนินดิน ช่วยเพิ่มการเผาผลาญพลังงานมากขึ้น แต่ยังขาดตัวแปรที่เป็นแรงกระตุ้นให้ออกไปยังสภาพแวดล้อมภายนอกอาคารเพื่อออกกำลังกายและออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องและนานขึ้น ผลการเก็บข้อมูลภาคสนามจากกรณีศึกษาการนำผลการวิจัยไปใช้จริงพบว่าการออกแบบภูมิทัศน์ภายนอกอาคารโดยใช้ปัจจัยแรงกระตุ้นที่แฝงกิจกรรมการออกกำลังกายมีผลต่อระยะการรับรู้ของประสาทสัมผัสซึ่งแบ่งตามระยะ ดังนี้ - แรงกระตุ้นระยะใกล้ คือ ปัจจัยทางกายสัมผัส ระยะรอบร่างกาย - แรงกระตุ้นระยะกลาง คือ ปัจจัยทางกลิ่นและเสียง - แรงกระตุ้นระยะไกล คือ ปัจจัยทางสายตาระยะทางระหว่าง 30-60 เมตร การวิจัยศึกษาต่อยอดโดยออกแบบและปรับปรุงพื้นที่ภายนอกอาคาร เพื่อทดสอบการออกแบบภูมิทัศน์บริเวณห้องเรียนธรรมชาติและบ้านพอเพียง มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ วิทยาเขตบางคล้า พบว่าการสร้างมุมมองที่น่าสนใจในระยะไกล ช่วยกระตุ้นให้คนออกกำลังกายเพิ่มขึ้น 30 นาที โดยใช้พลังงานเพิ่มขึ้นขณะทำกิจกรรมประมาณ 90 กิโลแคลอรี่ การสร้างสภาวะน่าสบายรอบร่างกายและกายสัมผัสในระยะใกล้ช่วยเพิ่มระยะเวลาการออกกำลังกายประมาณ 15 นาที โดยใช้พลังงานขณะทำกิจกรรมเพิ่มขึ้นประมาณ 45 กิโลแคลอรี่