การศึกษาเปรียบเทียบการจัดการด้านสวัสดิการของธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย

Abstract

ธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยเป็นสถาบันการเงินที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเป็นอย่างมาก ผลสำเร็จทั้งมวลของธนาคารมาจากทรัพยากรบุคคลของธนาคารเอง จึงกล่าวได้ว่าทรัพยากรบุคคลถือเป็นสินทรัพย์ของธนาคารที่สำคัญอย่างยิ่ง จุดประสงค์ของการวิจัยครั้งนี้ก็เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบดูว่า ธนาคารพาณิชย์ต่างๆ ได้สร้างสิ่งจูงใจและรักษาขวัญของทรัพยากรบุคคลมากน้อยเพียงใด ขณะเดียวกันก็ศึกษาถึงทัศนะของทรัพยากรบุคคลที่มีต่อสิ่งจูงใจที่ได้รับจากธนาคาร ซึ่งโดยทั่วๆ ไปมักเรียกว่าสวัสดิการพนักงาน ผู้วิจัยได้ใช้แบบสอบถาม 2 ชุด ชุดหนึ่งเป็นการสอบถามเจ้าหน้าที่ฝ่ายการพนักงานและอีกชุดหนึ่งเป็นการสอบถามทัศนะความคิดเห็นของพนักงาน จากการรวบรวมข้อมูลทั้ง 2 ชุดของธนาคารพาณิชย์ทั้ง 11 ธนาคาร กล่าวสรุปได้ดังนี้ สวัสดิการของธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย จากการสำรวจธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย ได้จัดสวัสดิการให้แก่พนักงานที่สำคัญๆ รวม 5 ประการ คือ สวัสดิการด้านสุขภาพอนามัย สวัสดิการด้านเศรษฐกิจ สวัสดิการด้านการศึกษา สวัสดิการด้านความมั่นคงและปลอดภัย และสวัสดิการด้านการสันทนาการ สวัสดิการของพนักงานดังกล่าว ธนาคารพาณิชย์แต่ละแห่งได้จัดอำนวยให้แก่พนักงานของตนตามกำลังและความสามารถ ดังนั้นในรายละเอียดข้อปลีกย่อยและกฎระเบียบต่างๆ ของแต่ละประเภทสวัสดิการในแต่ละธนาคารจึงมีความแตกต่างกันไปมากบ้างน้อยบ้าง ตามแต่ฐานะทางการเงินของธนาคารนั้น สวัสดิการของธนาคารพาณิชย์ในทัศนะของบุคลากรของธนาคาร ความคิดเห็นเกี่ยวกับสวัสดิการทั้ง 5 ประเภทดังกล่าว บุคลากรของธนาคารโดยเฉลี่ยรวมแล้ว มีความเห็นว่าบริการสวัสดิการที่ได้รับจัดว่ายังอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ แต่เมื่อแยกพิจารณาความคิดเห็นระหว่างบุคลากรที่มีสถานภาพเป็นพนักงานบริหารและบุคลากรที่มีสถานภาพเป็นพนักงานปฏิบัติการ จะพบว่าพนักงานบริหารธนาคารไทยเห็นว่า สวัสดิการด้านสุขภาพอนามัย เศรษฐกิจและการศึกษา อยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ สำหรับพนักงานปฏิบัติการไม่ว่าจะเป็นพนักงานของธนาคารไทยหรือธนาคารต่างชาติ ต่างก็มีความเห็นตรงกันว่า สวัสดิการทุกประเภทอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ ทัศนะความคิดเห็นของพนักงานบริหารในธนาคารขนาดใหญ่ เห็นว่าสวัสดิการด้านสุขภาพอนามัยและการศึกษายังอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ พนักงานบริหารในธนาคารขนาดกลางและเล็กเห็นว่ามีสวัสดิการด้านการศึกษาประเภทเดียวอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ สำหรับพนักงานปฏิบัติการของทั้งสองกลุ่มธนาคารมีความคิดเห็นเช่นเดียวกันว่า สวัสดิการทุกประเภทอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีพอ ความต้องการสวัสดิการของบุคลากรของธนาคาร ภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันทำให้พนักงานธนาคารมีความต้องการสวัสดิการด้านเศรษฐกิจในเรื่องต่อไปนี้คือ มีความต้องการในเรื่องที่อยู่อาศัย โดยต้องการให้ธนาคารพาณิชย์จัดบริการให้ในรูปของการเช่าซื้อที่ดินพร้อมบ้าน เฉลี่ยประมาณร้อยละ 91.38 จัดรถรับส่งโดยเสียค่าโดยสารในราคาถูก เฉลี่ยประมาณร้อยละ 96 ปรับปรุงอัตราเงินเดือนตามภาวะเศรษฐกิจเฉลี่ยประมาณร้อยละ 98.29 จัดตั้งกองทุนสงเคราะห์สำหรับพนักงานในยามจำเป็นเฉลี่ยร้อยละ 94.92 นอกจากนั้นพนักงานยังมีความต้องการให้ธนาคารพาณิชย์ส่งเสริมและให้การสนับสนุนทางด้านการศึกษาแก่พนักงานในทุกๆ ทางที่จะทำได้ ซึ่งสวัสดิการด้านนี้เป็นสวัสดิการด้านการศึกษา อุปสรรคและปัญหาของการจัดบริการสวัสดิการ ธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยต้องประสบกับปัญหาทั้งภายในองค์การและภายนอกองค์การ ซึ่งมีผลต่อการขยายและปรับปรุงสวัสดิการที่มีอยู่แล้วให้ดีขึ้น อุปสรรคต่างๆ ได้แก่ การเพิ่มขึ้นของพนักงาน ประสิทธิภาพของการดำเนินงาน สภสวะแข่งขันระหว่างธนาคารพาณิชย์และสถาบันการเงินอื่นๆ ความผันแปรของภาวะเศรษฐกิจ และข้อจำกัดของกฎหมาย เป็นต้น สรุปได้ว่า ธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยได้จัดบริการสวัสดิการด้านต่างๆ ให้แก่พนักงานของธนาคารได้อย่างมากพอสมควร เมื่อเปรียบเทียบกับทฤษฎีหรือหลักของการจัดสวัสดิการ อย่างไรก็ดีธนาคารพาณิชย์ก็ควรที่จะได้มีการปรับปรุงสวัสดิการอย่างสม่ำเสมอและสอบถามถึงความต้องการอันแท้จริงของพนักงาน เพราะสิ่งเหล่านี้จะช่วยเสริมสร้างทัศนคติต่อธนาคารและเป็นแรงจูงใจให้พนักงานทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ธนาคารดำเนินงานบรรลุเป้าหมายได้เป็นอย่างดีได้