การใช้ประโยชน์ห้องสมุดเพื่อการเรียนการสอนสังคมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ในโรงเรียนสาธิต

Abstract

เพื่อศึกษาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ห้องสมุดเพื่อการเรียนการสอนสังคมศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้นในโรงเรียนสาธิต กรุงเทพมหานคร ผลการวิจัยจะเป็นประโยชน์ในการปรับปรุงวิธีการใช้ห้องสมุดโรงเรียนของครูและนักเรียนให้เกิดประโยชน์ในการเรียนการสอนวิชาสังคมศึกษา และเป็นแนวทางให้ผู้บริหารโรงเรียน ครูและนักเรียนมองเห็นความสำคัญ และคุณค่าของห้องสมุดโรงเรียนที่มีต่อการเรียนการสอน วิธีวิจัย ผู้วิจัยได้ส่งแบบสอบถามไปยังครูสังคมศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้น 20 คน และนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น 300 คน ในโรงเรียนสาธิต 5 โรงเรียน ที่ได้สุ่มตัวอย่างไว้ข้อมูลของครูและนักเรียนที่ได้นำมาวิเคราะห์เป็นร้อยละ แล้วนำเสนอข้อมูลในรูปตาราง สรุปผลการวิจัย ผลของการวิจัยปรากฏว่า ประเภทของหนังสืออ่านประกอบวิชาสังคมศึกษาที่ครูและนักเรียนส่วนใหญ่สนใจอ่านคือ บทความต่าง ๆ จากวารสารและหนังสือพิมพ์และชีวประวัติบุคคลสำคัญ สำหรับวารสารภาษาไทย และวารสารภาษาต่างประเทศที่ครูและนักเรียนส่วนใหญ่สนใจอ่านเป็นประจำคือ อนุสาร อ.ส.ท. ชัยพฤกษ์ สยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์ National Geographic Magazine และ Holiday Times in Thailand ครูและนักเรียนส่วนมากเคยเรียนรู้หรือได้รับการอบรมวิธีการใช้ห้องสมุดที่ถูกต้อง ส่วนวิธีการที่ครูสังคมศึกษาแนะนำให้นักเรียนใช้ห้องสมุดโรงเรียนค้นคว้าประกอบการเรียนมากที่สุดคือให้ค้นคว้าแล้วเขียนรายงานส่งโดยให้ทำเป็นกลุ่มและเป็นรายบุคคล สำหรับบริการที่ห้องสมุดโรงเรียนจัดให้แก่ครูและนักเรียนได้ทราบถึงหนังสือและอุปกรณ์ใหม่ ๆ ของห้องสมุดคือจัดมุมหนังสือใหม่ไว้ในห้องสมุด นอกจากนี้ครูและนักเรียนได้เสนอแนะว่าควรมีการปรับปรุงห้องสมุดโรงเรียนในด้านต่าง ๆ ได้แก่ด้านสถานที่ อุปกรณ์ห้องสมุด ตลอดจนบริการของห้องสมุดเพื่อให้ผู้ใช้บริการของห้องสมุดได้ใช้ประโยชน์จากห้องสมุดได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ข้อเสนอแนะ 1. กระทรวงศึกษาธิการควรจัดสรรเงินงบประมาณให้โรงเรียนมัธยมศึกษาทุกแห่งมีห้องสมุดโรงเรียนที่ได้มาตรฐาน จัดให้มีการพัฒนาหลักสูตรตลอดจนแบบเรียนและหนังสืออ่านประกอบของวิชาในหมวดสังคมศึกษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิชาหน้าที่พลเมืองและศีลธรรม นอกจากนี้ในการบรรจุบรรณารักษ์เข้าทำงานควรคัดเลือกบุคคลที่มีวุฒิทางบรรณารักษศาสตร์ มีบุคลิกลักษณะที่ดีพร้อมที่จะให้บริการแก่ครูและนักเรียนด้วยความเต็มใจ 2. ผู้บริหารโรงเรียนควรมองเห็นความสำคัญและคุณค่าของห้องสมุดโรงเรียนที่มีต่อการเรียนการสอน โดยพยายามจัดสรรเงินงบประมาณหรือหารายได้มาปรับปรุงห้องสมุดให้เป็นศูนย์วัสดุในการอ่าน และศูนย์อุปกรณ์โสตทัศนศึกษา จัดให้บรรณารักษ์ทำการสอนวิชาใดวิชาหนึ่งในหลักสูตรตามความสามารถหรือความถนัดนอกเหนือไปจากการปฏิบัติงานในห้องสมุด 3. ครูสังคมศึกษาควรให้ความสนใจแก่ทุกวิชาในหมวดสังคมศึกษาเท่า ๆ กัน ไม่สนใจแต่เพียงวิชาใดวิชาหนึ่งเท่านั้น ครูควรใช้วิธีการสอนแบบใหม่ ๆ เช่น Problem Solving, Inquiry Method เข้ามาช่วยเพื่อฝึกทักษะของนักเรียนในด้านการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง โดยอาศัยห้องสมุดโรงเรียน นอกจากนี้ครูควรร่วมมือกับบรรณารักษ์ในการจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการเรียนการสอนสังคมศึกษา 4. นักเรียนควรใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์โดยการอ่านหนังสือ วารสารและสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ ในห้องสมุด และควรสนใจติดตามข่าวคราวและเหตุการณ์ปัจจุบันอยู่เสมอ 5. บรรณารักษ์ควรปฏิบัติหน้าที่ให้เต็มความสามารถด้วยความเต็มใจ ควรพิจารณาจัดหนังสือให้ครอบคลุมทุกสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตรการเรียนการสอนในโรงเรียน ไม่เน้นเฉพาะสาขาวิชาใดวิชาหนึ่งเท่านั้น นอกจากนี้บรรณารักษ์ควรให้ความรู้ในด้านการใช้ห้องสมุดที่ถูกต้องแก่ครูและนักเรียน