ปัญหาการว่าจ้างลูกจ้างเงินนอกงบประมาณ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Abstract

เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่า การบริหารงานบุคคลเป็นหัวใจสำคัญในการดำเนินงานทุกอย่างที่จำเป็นต้องใช้คนเป็นผู้ปฏิบัติงานโดยเฉพาะมหาวิทยาลัย ปัจจัยสำคัญในการผลิตบัณฑิต ก็คือ บุคคลที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขาวิชาต่าง ๆ ซึ่งเราเรียกว่าอาจารย์ เป็นผู้ถ่ายทอดวิชาความรู้ที่มีอยู่ให้กับนิสิตหรือนักศึกษาของมหาวิทยาลัย เพื่อยังผลให้คนในชาติมีความรู้ความสามารถเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจะมีผลต่อเนื่องในการนำประเทศชาติไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองต่อไป อันเป็นเป้าหมายสำคัญของทุกมหาวิทยาลัย แต่การดำเนินงานทุกอย่างมิใช่ว่าจะใช้แต่บุคลากรประเภทอาจารย์อย่างเดียว จำเป็นต้องมีผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ต่าง ๆ หลายฝ่ายด้วยกัน ทั้งฝ่ายธุรการและฝ่ายบริการวิชาการเพื่อช่วยให้งานต่าง ๆ บรรลุเป้าหมาย แต่เนื่องจากปัจจุบันอัตรากำลังของบุคลากรทั้งหมดผูกพันกับเงินงบประมาณ ซึ่งแต่ละปีมักจะได้รับอัตราข้าราชการหรือลูกจ้างไม่เพียงพอกับปริมาณงานที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากเงินงบประมาณของประเทศไทยมีอยู่จำกัด จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นมหาวิทยาลัยใหญ่ ที่มีการผลิตบัณฑิตหลายสาขาวิชาและมีการจัดตั้งคณะหรือสถาบันใหม่ ๆ เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อทางราชการคือสำนักงบประมาณจัดสรรอัตรากำลังไม่เพียงพอกับความต้องการ มหาวิทยาลัยจึงหาทางออกโดยใช้เงินผลประโยชน์และเงินทุนคณะจ้างบุคลากรมาปฏิบัติงานก่อน โดยในชั้นแรกมีวัตถุประสงค์เพียงเพื่อจ้างเป็นการชั่วคราวเท่านั้น เมื่อได้รับอัตรากำลังจากเงินงบประมาณก็จะถ่ายเทบุคคลที่จ้างไว้ ขึ้นเป็นข้าราชการหรือลูกจ้างเงินงบประมาณต่อไป แต่ก็ปรากฏว่ามหาวิทยาลัยไม่สามารถถ่ายเทบุคคลที่จ้างไว้ได้ทั้งหมด เพราะมีความจำเป็นต้องจ้างเข้ามามาก แต่อัตรากำลังที่ได้รับจากเงินงบประมาณแต่ละปีนั้นน้อยกว่าที่จ้างไว้ จึงเป็นเหตุให้จำนวนลูกจ้างเงินนอกงบประมาณเพิ่มมากขึ้นทุก ๆ ปี เมื่อมีจำนวนลูกจ้างเงินนอกงบประมาณมากขึ้น ปัญหาด้านการบริหารก็เริ่มตามมา เพราะเมื่อปฏิบัติงานร่วมกันก็เกิดการเปรียบเทียบกันขึ้น เนื่องจากข้าราชการและลูกจ้างเงินงบประมาณ มีสิทธิมากกว่าลูกจ้างเงินนอกงบประมาณ เช่นมีสิทธิได้รับเงินสวัสดิการต่าง ๆ ทั้งจากทางราชการและจากมหาวิทยาลัย ตลอดจนเงินบำเหน็จบำนาญ แต่ลูกจ้างเงินนอกงบประมาณ ไม่มีสิทธิที่จะได้รับเงินช่วยเหลือดังกล่าวทั้ง ๆ ที่ลูกจ้างเงินนอกงบประมาณบางคนอาจจะมีวุฒิและปฏิบัติงาน เช่นเดียวกับข้าราชการและลูกจ้างเงินงบประมาณ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหานี้ ด้วยการออกระเบียบว่าด้วยการบริหารงานบุคคลของลูกจ้างเงินนอกงบประมาณแผ่นดินขึ้น โดยนำระบบจำแนกตำแหน่ง (P.C.) เข้ามาใช้เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว แต่ก็ไม่ประสพผลสำเร็จตามที่ตั้งเป้าหมายไว้ ผู้เขียนได้คลุกคลีกับงานนี้มาตั้งแต่ต้น จึงต้องการจะวิจัยเรื่องนี้ เพื่อค้นหาสาเหตุมาแก้ไขปรับปรุงงานด้านการว่าจ้างเงินนอกงบประมาณของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยดังกล่าวให้ดีและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น กับทั้งคิดว่าผลการวิจัยนี้อาจจะเป็นประโยชน์กับมหาวิทยาลัยอื่นอันจะนำมาปฏิบัติงานหรือศึกษาเปรียบเทียบ ทั้งนี้เนื่องจากมหาวิทยาลัยของรัฐทุกแห่งต่างก็มีการจ้างลูกจ้างเงินนอกงบประมาณด้วยกันทั้งนั้น มากบ้าง น้อยบ้างตามความจำเป็น