การศึกษาเปรียบเทียบปรัชญาจิตนิยมเชิงอัตวิสัยของเบอร์เล่ย์กับโยคาจาร

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาปรัชญาจิตนิยมเชิงอัตวิสัยของเบอร์คเล่ย์และโยคาจาร งานวิจัยนี้ได้วิเคราะห์พื้นฐานความคิดเกี่ยวกับจิตนิยมเชิงอัตวิสัยของเบอร์คเล่ย์และโยคาจาร เพื่อเปรียบเทียบให้เห็นความแตกต่างและความคล้ายคลึงกันระหว่างจิตกับมโนคติของปรัชญา ๒ สำนักนี้ ผลของการวิจัยนี้พบว่า ทั้งเบอร์คเล่ย์และโยคาจารมีทรรศนะเหมือนกันเกี่ยวกับการมีอยู่ของโลกภายนอกว่า โลกไม่อาจมีอยู่เป็นอิสระโดยปราศจากการรับรู้ของจิต สูตรปรัชญาของเบอร์คเล่ย์ก็คือ “การมีอยู่คือการถูกรับรู้” แต่ระบบปรัชญาของเบอร์คเล่ย์นั้นเป็นได้แต่เพียงทฤษฎีแนะนัยของลัทธิจิตนิยม หาใช่จิตนิยมบริสุทธิ์ไม่ เพราะเบอร์คเล่ย์ไปแยกความแตกต่างระหว่างจิตกับมโนคติโดยเด็ดขาด สำหรับโยคาจาร จิตได้แสดงพฤติภาพไปเป็นมโนคติ กล่าวคือ มโนภาพนั้นเป็นหน่วยหนึ่งของจิต แต่ละมโนคติจึงมีเนื้อหาในตัวของมันเอง ปรัชญาโยคาจารจึงมีลักษณะเป็นจิตนิยมบริสุทธิ์ในขณะเดียวกันก็เป็นสัมบูรณนิยมด้วย อย่างไรก็ตามวิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีขอบเขตวิจัยเฉพาะในแง่ความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับมโนคติในปรัชญาของเบอร์คเล่ย์และโยคาจารเท่านั้น จึงไม่มีรายละเอียดด้านอื่นๆ ผู้ที่สนใจก็อาจวิจัยในแง่อื่นๆ ของปรัชญาทั้ง ๒ สำนักนี้ เช่นในแง่ของอัตตา โดยจะวิจัยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือนำมาเปรียบเทียบกันก็ได้