ผลของการวางผังอาคารพักอาศัยในโครงการอาคารชุดบ้านเอื้ออาทรแบบกลุ่มอาคารและแบบเรียงขนานที่มีต่อผู้อยู่อาศัย : กรณีศึกษา โครงการบ้านเอื้ออาทรรามอินทรา(คู้บอน) และโครงการบ้านเอื้ออาทรสมุทรปราการ 1

Abstract

บทบาทหนึ่งที่สำคัญของการเคหะแห่งชาติคือ การจัดให้มีที่อยู่อาศัยสำหรับประชาชน โดยเฉพาะผู้มีรายได้น้อยการเคหะแห่งชาติได้จัดทำโครงการที่อยู่อาศัยมาแล้วกว่าสามแสนหน่วย ส่วนใหญ่เป็นอาคารชุดพักอาศัย และเป็น อาคารชุดในโครงการบ้านเอื้ออาทรมากที่สุดคือ 155,319 หน่วย การวางผังโครงการอาคารชุดพักอาศัยและการจัดวาง อาคารจึงมีความสำคัญ การวิจัยครั้งนี้ มุ่งที่จะศึกษาผลของการวางผังอาคารที่มีลักษณะแตกต่างกัน คือเป็นแบบกลุ่ม อาคารและแบบเรียงขนาน ว่าส่งผลต่อผู้อยู่อาศัยอย่างไร โดยศึกษาจากกลุ่มตัวอย่าง ในโครงการบ้านเอื้ออาทรราม อินทรา(คู้บอน)ที่มีการวางผังแบบกลุ่มอาคาร และในบ้านเอื้ออาทรสมุทรปราการ 1 ที่มีการวางผังอาคารแบบเรียงขนาน ผลการศึกษาพบว่า การวางผังโครงการแบบเรียงขนานนั้นมีแนวคิด ให้ได้จำนวนหน่วยมากที่สุด และพิจารณา ทิศทางแดดลมเป็นหลัก ส่วนในการวางผังแบบกลุ่มอาคารมีแนวความคิด ให้ความสำคัญกับทิศทางแดดลมและการใช้ พื้นที่ให้เกิดประโยชน์โดยวางอาคารชิดแนวเขตที่ดินให้มากที่สุด จากการวิเคราะห์พบว่า การวางผังแบบกลุ่มอาคารมี ความประหยัดจากการวางผังมากกว่าโดยมีสัดส่วนพื้นที่ขายได้มากกว่าการวางผังแบบเรียงขนาน การวางผังแบบกลุ่ม อาคารมีความสะดวกในการใช้สอยมากกว่า โดยมีระยะทางเฉลี่ยในการเข้าถึงถนนหลักและการเข้าถึงพื้นที่ส่วนกลางสั้น กว่า และมีพื้นที่ส่วนกลางที่เอื้ออำนวยต่อการมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมมากกว่า ผลต่อผู้อยู่อาศัย ปรากฏว่าผู้อยู่อาศัยทั้งสองโครงการมีความพึงพอใจในห้องพัก , อาคารชุด และโครงการที่ ตนเองอยู่อาศัย โดย ผู้อยู่อาศัยในโครงการที่วางผังแบบกลุ่มอาคาร มีความพึงพอใจในการอยู่อาศัย และในการใช้พื้นที่ ส่วนกลาง มากกว่า โดยได้ใช้ที่จอดรถทั้งในการจอดรถและการทำกิจกรรมร่วมกัน จากการสำรวจความคิดเห็นโดยการ ทำแบบจำลองทั้ง 2 โครงการไปถามความคิดเห็นจากผู้อยู่อาศัย ปรากฏว่า ผู้อยู่อาศัยทั้งสองโครงการรู้สึกว่า การวางผัง แบบเรียงขนานมีความหนาแน่นมากกว่า , การวางผังแบบกลุ่มอาคารมีพื้นที่ส่วนกลางที่น่าใช้สอยมากกกว่า , การวาง ผังในโครงการของตนมีการวางอาคารถูกทิศทางแดด-ลมมากกว่า และผู้อยู่อาศัยทั้งสองโครงการอยากอยู่อาศัยใน โครงการที่วางผังอาคารพักอาศัยแบบกลุ่มอาคารมากกว่า ข้อเสนอแนะ ในการวางผังโครงการอาคารชุดพักอาศัยควรมีการทดลองวางผังเปรียบเทียบกันทั้งสองแบบและ วิเคราะห์ผลก่อนการตัดสินใจ จัดทำโครงการ ในการวางผังผู้วางผังควรศึกษาพฤติกรรมการอยู่อาศัยของกลุ่มเป้าหมาย อย่างละเอียดเพื่อให้ มีการจัดเตรียมพื้นที่ใช้สอยต่างๆที่จำเป็น สอดคล้องกับพฤติกรรมการอยู่อาศัย เช่น พื้นที่สำหรับ การตากผ้า, ที่จอดรถจักรยานยนต์ , พื้นที่สันทนาการระหว่างอาคาร ฯลฯ การเคหะแห่งชาติ ควรนำผลที่ได้จากการวิจัย ในครั้งนี้ไปพิจารณาประกอบการพัฒนาและปรับปรุง มาตรฐานในการวางผังและจัดทำโครงการที่อยู่อาศัยประเภท อาคารชุดพักอาศัยสูง 5 ชั้น ในอนาคตต่อไป