ชนิดของนิ่ว ปัจจัยเสี่ยงทางเมแทบอลิกของการเกิดนิ่ว และโปรไฟล์ของกรดอะมิโนในผู้ป่วยโรคนิ่วไตเด็ก

Abstract

โรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นโรคที่มีโอกาสการเกิดเป็นซ้ำได้สูง และเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะไตล้มเหลว ภาวะมีตะกอนแคลเซี่ยมในเนื้อไต มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ แต่อย่างไรก็ตามเด็กที่เกิดภาวะมีตะกอนแคลเซี่ยมในเนื้อไต ไม่จำเป็นต้องเกิดโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ ตามมาเสมอไป ซึ่งสาเหตุของการเกิดโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ และการเกิดภาวะมีตะกอนแคลเซี่ยมในเนื้อไต เกิดจากความไม่สมดุลย์กันระหว่างสารก่อนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ และสารยับยั้งการเกิดนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ ดังนั้นในงานวิจัยนี้จึงทำการศึกษาปัจจัยเสี่ยงทางเมแทบอลิกของการเกิดนิ่วในผู้ป่วยเด็กโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ (n = 7) ผู้ป่วยเด็กที่เกิดภาวะมีตะกอนแคลเซี่ยมในเนื้อไต (n = 7) เปรียบเทียบกับเด็กปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ (n = 29) วัดระดับกรดอะมิโนในพลาสมาและในปัสสาวะ ของทั้ง 3 กลุ่ม และประเมินค่าอัตราการกรองของเลือดผ่านโกเมอรูลัสซึ่งใช้เป็นตัวบ่งชี้ประสิทธิภาพการทำงานของไต เก็บสารตัวอย่างปัสสาวะ และเลือด จากกลุ่มตัวอย่างทั้ง 3 กลุ่ม ผลการศึกษาพบว่าค่าการกรองของเลือดผ่านโกเมอรูลัสของกลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม ต่ำกว่าเด็กปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ ระดับของซิเตรท โพแทสเซี่ยม และแมกนีเซี่ยม ในกลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม ต่ำกว่าเด็กกลุ่มปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ อย่างมีนัยสำคัญ พบความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างปริมาณซิเตรทและแมกนีเซี่ยมในปัสสาวะกับค่าการกรองของเลือดผ่านโกเมอรูลัส ในกลุ่มผู้ป่วยเด็กที่เกิดภาวะมีตะกอนแคลเซี่ยมในเนื้อไตมีระดับของแคลเซี่ยม และกรดยูริกในปัสสาวะ สูงกว่าเด็กปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ อย่างมีนัยสำคัญ ในขณะที่ระดับของออกซาเลตในกลุ่มเด็กปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ สูงกว่ากลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม ระดับของกรดอะมิโนในพลาสมาของกลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่มมีความแตกต่างจากเด็กกลุ่มปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ ระดับกรดอะมิโนโพลีนในพลาสมา ของกลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม มีระดับสูงกว่าเด็กกลุ่มปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ และมีระดับการขับออกของกรดอะมิโนในปัสสาวะ ต่ำกว่ากลุ่มเด็กปกติที่ไม่มีประวัติเป็นโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ งานวิจัยนี้สรุปได้ว่า การทำงานของไตของกลุ่มผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่มมีการทำงานต่ำลง การเกิดภาวะซิเตรทต่ำในปัสสาวะ และแมกนีเซี่ยมต่ำในปัสสาวะ เป็นปัจจัยเสี่ยงทางเมแทบอลิกที่สำคัญต่อการเกิดโรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะของเด็กไทย โปรไฟล์ของกรดอะมิโนโพลีนในพลาสมาและปัสสาวะของกลุ่มผู้ป่วยแตกต่างจากกลุ่มเด็กปกติ