ปัจจัยที่มีส่วนกำหนดต่อการเป็นผู้สูงอายุที่ยังคุณประโยชน์

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สองประการคือ 1) เพื่อศึกษาถึงความสามารถของผู้สูงอายในการเป็นผู้ยังคุณประโยชน์ โดยพิจารณาจากการมีส่วนร่วมในกิจกรรมเชิงเศรษฐกิจ กิจกรรมในครัวเรือนและกิจกรรมในชุมชน 2) เพื่อศึกษาปัจจัยทางประชากร เศรษฐกิจ สังคมและปัจจัยอื่นๆ ที่มีความสัมพันธ์กับการทำกิจกรรมต่างๆ ของผู้สูงอายุ อนึ่ง การศึกษาครั้งนี้ ใช้ข้อมูลจากการสำรวจโครงการวิจัย ผลกระทบทางเศรษฐกิจ สังคมและประชากรของผู้สูงอายุในประเทศไทย ซึ่งดำเนินการเก็บข้อมูลในปี พ.ศ. 2529 ในส่วนของการทำกิจกรรมเชิงเศรษฐกิจ พบว่า ผู้สูงอายุเพียงส่วนน้อยทำงานเชิงเศรษฐกิจ โดยเป็นงานในภาคเกษตรกรรมมากกว่างานนอกภาคเกษตรกรรม เมื่อนำปัจจัยด้านต่างๆ ของผู้สูงอายุมาศึกษาหาความสัมพันธ์ ปรากฏว่า เพศ อายุ ระดับการศึกษา เขตที่อยู่อาศัย การอยู่อาศัยร่วมกับบุตร สภาวะสุขภาพและการเปิดรับสื่อมวลชน มีผลทำให้เกิดความแตกต่างของการทำกิจกรรมเชิงเศรษฐกิจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สำหรับการทำกิจกรรมในครัวเรือน พบว่า ครั้งหนึ่งของผู้สูงอายุยังคงทำกิจกรรมนี้ และความแตกต่างของการทำกิจกรรมในครัวเรือนมีความสัมพันธ์กันกับตัวแปรเพศ อายุ สถานภาพสมรส สภาวะเศรษฐกิจของครัวเรือน การอยู่อาศัยร่วมกับบุตรและสภาวะสุขภาพ ในด้านการทำกิจกรรมในชุมชน ปรากฏว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ยังคงมีส่วนร่วมทำกิจกรรมของชุมชน และพบว่า เพศ อายุ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา เขตที่อยู่อาศัย สภาวะสุขภาพ และการเปิดรับสื่อมวลชน ก่อให้เกิดความแตกต่างในการทำกิจกรรมของชุมชนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ