แนวทางในการลดการทรุดตัวของพื้นดินในบริเวณกรุงเทพมหานคร เนื่องจากการสูบน้ำบาดาล

Abstract

การนำน้ำบาดาลขึ้นมาใช้เป็นปริมาณมากในเขตกรุงเทพมหานคร ทำให้ระดับแรงดันของน้ำบาดาลลดลงต่ำมาก ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดการทรุดตัวของพื้นดิน การทรุดตัวได้ทวีความรุนแรงขึ้นโดยเฉพาะพื้นที่ทางด้านตะวันออกของกรุงเทพมหานครอันได้แก่ท้องที่ถนนรามคำแหง พัฒนาการและถนนศรีนครินทร์ มีการทรุดตัวมากกว่าปีละ 10 ซม. ทำให้การระบายน้ำโดยอาศัยการไหลแบบแกรวิตี้ทำได้ยากเกิดการทรุดตัวไม่เท่ากันของอาคารกับพื้นดินข้างเคียง และเกิดแรงฝืดลบ (Negative Skin Friction) ในเรื่องของเสาเข็มที่ใช้รับน้ำหนักอาคาร ผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูลต่าง ๆ จากการประปานครหลวง กรมทรัพยากรธรณี กรมแผนที่ทหารและจากสถาบัน เอ ไอ ที ข้อมูลเกี่ยวกับปริมาณน้ำบาดาลที่นำขึ้นมาใช้ ข้อมูลการทรุดตัวของพื้นดินตามเขตต่าง ๆ และเรื่องของพระราชบัญญัติน้ำบาดาล ผู้วิจัยได้นำทฤษฎีการสูบน้ำบาดาลมาเปรียบเทียบกับระดับน้ำบาดาล เมื่อมีการหยุดสูบน้ำบาดาลและจากการอัดน้ำบาดาลลดลงไปใต้ดิน ผลการวิเคราะห์ปรากฏว่าระดับน้ำบาดาลที่ลดลงเมื่อคำนวณจากทฤษฎีมีค่าต่ำกว่าระดับน้ำบาดาลที่ลดลงต่ำลงในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา ผู้วิจัยคาดว่าเป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงค่าของความซึมได้ (Permeability) “K” ของชั้นดิน เนื่องมาจากการทรุดตัวของดินในชั้นน้ำบาดาล อีกประการหนึ่งคาดว่าเป็นเพราะมีการนำน้ำบาดาลขึ้นมาใช้ในปริมาณที่มากกว่าปริมาณน้ำบาดาล ซึ่งไหลมาชดเชยทำให้ระดับน้ำบาดาลลดลงมากกว่า ผู้วิจัยได้เสนอแนะการแก้ไขพระราชบัญญัติน้ำบาดาล โดยให้ผู้ที่มีใบอนุญาตสูบน้ำบาดาลระงับสูบน้ำบาดาลเมื่อน้ำของการประปานครหลวงไปถึง และได้เสนอแนะให้มีการปรับอัตราค่าน้ำบาดาลให้มีค่าสูงเท่าหรือมากกว่าค่าน้ำประปาของการประปานครหลวง