การวิเคราะห์อัตราตายของทารกในประเทศไทยด้วยสมการคณิตศาสตร์

Abstract

ในฐานะที่อัตราตายของทารกเป็นเครื่องชี้ที่ไวในการวัดสภาพสาธารณสุขตลอดจนสภาพทางเศรษฐกิจและสังคมของประชาชน ดังนั้น การวิเคราะห์อัตราตายของทารกในประเทศไทย จึงให้ข้อเท็จจริงอันเป็นสิ่งจำเป็นในการแก้ปัญหาสาธารณสุขของประเทศ การวิเคราะห์แบบจำลองอัตราตายของทารกจึงเป็นประโยชน์ในแง่ของการกำหนดเครื่องมืออย่างหนึ่งที่ใช้ในการศึกษาแนวโน้มและการประมาณอัตราตายของทารกอย่างทันเวลา ปัญหาคือ จะสร้างแบบจำลองใดให้กับอัตราตายของทารกในไทย วิทยานิพนธ์นี้เสนอวิธีการวิเคราะห์แบบวิเคราะห์อนุกรมเวลาและรีเกรสชั่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งใช้ทฤษฎีบางประการของทฤษฎี Stationary time series ที่ประยุกต์กับอนุกรมอัตราตายของทารกที่มีอายุต่ำกว่า 1 ปีที่ได้จากการจดทะเบียนระหว่าง พ.ศ. 2480-2514 ผลการวิเคราะห์ที่สำคัญ 3 ประการ คือ 1. แนวโน้มระยะยาวของอนุกรมอัตราตายของทารกอธิบายได้ด้วยแบบจำลอง Linear Regression ทั้งเสกลเลขคณิต และเสกล Log แต่แบบจำลอง Linear Regression เสกล Log ดีกว่าแบบจำลอง Linear Regression เสกลเลขคณิตโดยการเปรียบเทียบค่า R2 2. ส่วนเบี่ยงเบนจากเส้น Linear Regression นั้นอธิบายได้ด้วยแบบจำลอง Autoregressive ที่มี order 2 และจากการเทียบค่า R2 ส่วนเบี่ยงเบนจากเส้น Linear Regression เสกล Log ยังคงดีกว่าแบบจำลองของส่วนเบี่ยงเบนจากเส้น Linear Regression เสกลเลขคณิต 3. แบบจำลองที่ใช้ในการประมาณค่าอัตราตายของทารกที่ดีกว่าแบบจำลอง Linear Regression เนื่องจากค่า R2 สูงกว่าแบบจำลองในข้อ 1 คือ แบบจำลอง Nonstationary สำหรับอนุกรมอัตราตายของทารกมีรูปเป็น Autoregressive ที่มี order 1