การบริหารงานบุคคลของบริษัทการบินไทยจำกัด

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อทำการศึกษาถึงหลักการและวิธีจัดระบบการบริหารงานบุคคลของบริษัท การบินไทย จำกัด ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีลักษณะแตกต่างจากหน่วยงานอื่น ต้องการความคล่องตัวสูง ขณะเดียวกันก็ถูกตีกรอบให้อยู่ในระเบียบของรัฐวิสาหกิจ จากการรวบรวมข้อมูลจากหนังสือ วารสาร เอกสารต่างๆ ได้แก่ กฎระเบียบข้อบังคับ ประกาศ จดหมายเวียนและคำสั่งต่างๆ ของบริษัท การบินไทย จำกัด และของหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ ยังได้กระทำการสัมภาษณ์ผู้ปฏิบัติงานซึ่งรับผิดชอบในตำแหน่งต่างๆ และเจ้าหน้าที่ระดับบริหาร เพื่อนำข้อมูลดังกล่าวมาศึกษาและวิเคราะห์ผลปรากฏว่า 1) การสรรหาและคัดเลือกพนักงานของบริษัทฯ ยึดหลักคุณธรรม คือ เน้นความรู้ความสามารถเป็นสำคัญ จะเห็นได้จากขั้นตอนในการคัดเลือกพนักงาน การจัดให้มีคณะกรรมการในการคัดเลือก ซึ่งผู้ผ่านการคัดเลือกจะต้องเป็นผู้มีความรู้ สามารถสอบผ่านข้อเขียนและการสัมภาษณ์เพื่อให้มีบุคลิกลักษณะและคุณสมบัติอื่นๆ เหมาะสมกับงานสำหรับงานพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินของบริษัทฯ สามารถหาบุคคลที่มีคุณสมบัติตามต้องการได้ยาก แม้จะมีผู้สมัครเข้ารับการคัดเลือกเป็นจำนวนมาก 2) เงินเดือนและสวัสดิการ ปัจจุบันบริษัทฯ มีการจัดโครงสร้างเงินเดือนโดยยึดหลักความยุติธรรม โดยแบ่งกลุ่มเงินเดือนให้เหมาะกับลักษณะงานที่แตกต่างกัน เนื่องจากบริษัทฯ เป็นธุรกิจใหญ่ ประกอบด้วยลักษณะงานที่แตกต่างกันและในแต่ละลักษณะงานก็ประกอบด้วยพนักงานหลายระดับซึ่งแตกต่างกัน ดังนั้นนโยบายเงินเดือนแบบลับจึงจำเป็นเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาด้านแรงงาน แต่มีการให้สวัสดิการอย่างเสมอภาค ซึ่งจะช่วยชดเชยความบกพร่องด้านความคล่องตัวและความรวดเร็วในการปรับเงินเดือนขององค์การอันเป็นผลมาจากระเบียบข้อบังคับด้านการควบคุมรัฐวิสาหกิจของกระทรวงการคลัง จึงอาจสรุปได้ว่า พนักงานส่วนใหญ่พอใจในเงินเดือนและสวัสดิการที่ตนได้รับอยู่ 3) การประเมินผลการปฏิบัติงานเพื่อบรรจุแต่งตั้งพนักงานใหม่ของบริษัทที่กระทำอยู่ก่อให้เกิดความเป็นธรรมแก่ผู้ถูกประเมิน สำหรับแบบฟอร์มที่ใช้ในการประเมินผลการปฏิบัติงานประจำปี ใช้ได้สำหรับการประเมินผลโดยทั่วไป แต่ยังไม่เหมาะสมพอที่จะใช้กับทุกลักษณะงาน ซึ่งอาจก่อให้เกิดความบกพร่องขึ้นได้ นอกจากนี้ ผลที่ได้ก็มีการนำไปใช้ประโยชน์น้อยเกินไป 4) วินัยและการลงโทษ การกระทำผิดวินัยส่วนใหญ่มีสาเหตุจากอุปนิสัยส่วนตัวและลักษณะงานเปิดโอกาสให้กระทำผิด แต่เนื่องจากลักษณะงานต้องการความคล่องตัวจึงไม่สามารถออกกฎระเบียบที่รัดกุมกว่าที่เป็นอยู่ได้ การแก้ไขปัญหาและอุปสรรคดังกล่าวข้างต้น คือ 1) สมควรที่จะต้องมีการแก้ภาพพจน์ของบริษัทฯ ในด้านการสรรพาพนักงาน โดยกระจายข่าวสารให้แก่บุคคลทั่วไปได้ทราบถึงขั้นตอนและวิธีการสรรหาพนักงานของบริษัทฯ เพื่อให้ได้บุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมกับหน้าที่ในจำนวนที่ต้องการ 2) เงินเดือนและสวัสดิการ ควรพยายามให้ข่าวสาร ความรู้แก่เจ้าหน้าที่ของรัฐทั้งทางกระทรวงคมนาคมและกระทรวงการคลังให้เข้าใจธุรกิจการบินและทราบความเคลื่อนไหวในด้านสวัสดิการ เงินเดือนของบริษัทฯอื่นๆ ในธุรกิจประเภทนี้ 3) เนื่องจากมีลักษณะงานที่แตกต่างกันมากในบริษัทฯ จึงควรแบ่งแบบฟอร์มการประเมินผลออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนแรก เป็นการประเมินผลเกี่ยวกับเรื่องทั่วๆ ไป ซึ่งทุกหน่วยงานมีเหมือนกันหมด ส่วนที่สอง เป็นการประเมินเกี่ยวกับลักษณะสำคัญของแต่ละลักษณะงานโดยผู้เชี่ยวชาญในแต่ละงานเป็นผู้ออกแบบการประเมินผลเอง ซึ่งการประเมินผลการปฏิบัติงาน อันจะสามารถนำผลที่ได้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินงานด้านอื่นๆ ด้วย 4) วินัยและการลงโทษ ควรเน้นให้มีการรักษาวินัยโดยใช้มาตรการในทางบวกมากขึ้น ขณะเดียวกันก็เน้นการรักษาวินัยเป็นหมู่คณะด้วย