ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

Abstract

โรคผื่นผิวหนังบริเวณมือในบุคลากรทางการแพทย์ เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในงานอาชีวเวชปฏิบัติ แต่การศึกษาทางระบาดวิทยาถึงปัญหานี้ยังมีน้อย การศึกษาวิจัยเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่งครั้งนี้ เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ประชากรที่ศึกษาเป็นพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานการพยาบาลในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เก็บข้อมูลในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2547 โดยส่งแบบสอบถามชนิดตอบเอง จำนวน 1,340 ฉบับ มีอัตราการตอบกลับร้อยละ 85.4 ผลการศึกษาพบว่าอัตราความชุกของโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือในระหว่าง กันยายน พ.ศ. 2546 ถึงตุลาคม พ.ศ. 2547 เท่ากับร้อยละ 14.3 โรคผื่นผิวหนังบริเวณมือส่วนใหญ่เกิดในคนที่อายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 30 ปี มีประสบการณ์การทำงาน 1 ถึง 10 ปี หน่วยงานที่มีอัตราการเป็นโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือที่พบมากที่สุดคือ อายุรกรรม ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับโรคผื่นผิวหนังบริเวณมืออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.01) คือ (1) ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ ประวัติภูมิแพ้ ประวัติโรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้ในอดีต (2) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการทำงานคือ คลอเฮกซิดีนที่เป็นสารเคมีในที่ทำงาน และ (3) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการทำงานบ้านคือการทำสวนปลูกต้นไม้ ส่วนปัจจัยสิ่งแวดล้อมในการทำงานไม่พบความสัมพันธ์กับโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือในการศึกษาครั้งนี้ การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือพบบ่อยในพยาบาลวิชาชีพ ประวัติภูมิแพ้ การสัมผัสสารในที่ทำงานและงานบ้านเป็นปัจจัยสนับสนุนในการเกิดโรคผื่นผิวหนังบริเวณมือ