อุตสาหกรรมการเลี้ยงกุ้งทะเลในประเทศไทย

Abstract

กุ้งทะเลเป็นสินค้าเกษตรกรรมที่สำคัญชนิดหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งเป็นประเทศผู้ผลิต และผู้ส่งกุ้งทะเลออกที่สำคัญของโลกประเทศหนึ่ง แต่ทางด้านการผลิตหรือการจับตลอดจนการค้ากุ้งทะเลของประเทศไทยยังอยู่ในสภาพที่เรียกได้ว่าไม่มีการพัฒนา หากปล่อยให้สภาพการณ์เป็นไปเช่นนี้แล้ว ในอนาคตประเทศไทยก็จะไม่มีกุ้งทะเลเพื่อส่งออก ตั้งแต่ พ.ศ. 2514 เป็นต้นมา บรรษัทเงินทุนอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยได้ศึกษาหาลู่ทางที่จะพัฒนาการเลี้ยงกุ้งทะเลให้เป็นอุตสาหกรรมการประมง จากการศึกษาในครั้งแรกพบปัญหาและอุปสรรคนานับประการ ปัญหาที่สำคัญมีดังต่อไปนี้ ปัญหาทางด้านการผลิต ได้แก่ กรรมวิธีการผลิตที่ยังล้าสมัยทำให้ผลผลิตที่ได้ต่ำมากประมาณ 30 ก.ก. ต่อไร่ต่อปี ปัญหาทางด้านการจำหน่าย ได้แก่ โครงสร้างของตลาดกุ้งทะเลยังไม่สมบูรณ์ จึงทำให้ระบบจำหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศมีประสิทธิภาพไม่ดี จากปัญหาทางด้านการผลิตและจำหน่ายข้างต้นทำให้ไม่สามารถจะวางโครงการที่เหมาะสมกับการลงทุนในประเทศไทยได้ ในการศึกษาวิจัย ผู้เขียนจะศึกษาเฉพาะการเลี้ยงกุ้งในลักษณะของอุตสาหกรรมการประมง โดยนำวิธีการเลี้ยงของต่างประเทศมาประกอบการศึกษา เพื่อหาลู่ทางที่จะสามารถผลิตกุ้งขนาดใหญ่ซึ่งได้มาตรฐานในการส่งออก คือขนาดลำตัวยาวประมาณ 15-18 ซ.ม. น้ำหนักประมาณ 20 กรัมต่อตัว ระยะเวลาการเลี้ยงประมาณ 4-7 เดือนต่อครั้ง การศึกษาวิจัยเรื่องโครงการเลี้ยงกุ้งทะเลได้ทำการศึกษาโดยศึกษาจากเอกสารการวิจัยของกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สมาคมส่งเสริมความรู้ด้านเทคนิคระหว่างประเทศ และไปชมนากุ้งสาธิตของผู้ทดลองเลี้ยงจนได้ข้อมูลเป็นที่น่าพอใจ และสามารถจัดวางรูปโครงการที่เหมาะสมกับการลงทุนในประเทศไทย ผลการศึกษาวิจัยพบว่า ขนาดของการดำเนินงานที่เหมาะสมอย่างต่ำควรเป็นขนาด 200 ไร่ เนื่องจากให้ผลตอบแทนจากการลงทุน 16% โดยที่กิจการจะต้องมีสถานที่เพาะลูกกุ้งเอง ซึ่งจะทำให้ได้ผลผลิตประมาณ 500 ก.ก. ต่อไร่ต่อครั้ง ซึ่งสูงกว่าการเลี้ยงกุ้งในปัจจุบันหลายเท่าตัว