ทหารกับการพัฒนาทางการเมือง : ศึกษากรณีบทบาทด้านกิจการพลเรือน ของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3 ในพื้นที่จังหวัดน่าน

Abstract

วัตถุประสงค์ของวิทยานิพนธ์ฉบับนี้คือ การศึกษาบทบาทของทหารในการพัฒนาทางการเมืองในพื้นที่ของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3 ในพื้นที่จังหวัดน่าน โดยการศึกษาเจาะลึกบทบาทของทหาร ในด้านกิจการพลเรือน ดังนั้น เป้าหมายของวิทยานิพนธ์คือ ศึกษาค้นคว้านโยบายด้านกิจการพลเรือนของกองทัพบกและผลกระทบต่อการสร้างจิตสำนึกทางการเมืองของประชาชน การเรียนรู้ทางการเมืองและสังคม และการกล่อมเกลาทางการเมือง และได้ศึกษาความพยายามของฝ่ายทหารในการเสริมสร้างจิตใจที่จะร่วมมือกันให้แข็งแกร่งของชาวบ้านในเขตภาคเหนือด้วย ผลการวิจัย มีดังนี้ 1. นโยบายกิจการพลเรือนของกองทัพบกมีหลักการที่มุ่งจะให้การเรียนรู้ลัทธิประชาธิปไตยแก่ประชาชนในหมู่บ้านพร้อมๆ ไปกับการฝึกให้ใช้ชีวิตแบบอิสระด้วย ดังนั้น นโยบายนี้จึงได้มีการนำเอาไปใช้ปฏิบัติในเขตจังหวัดน่านโดยเจ้าหน้าที่ของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3 ซึ่งเป็นนโยบายที่สอดคล้องกับหลักการประชาธิปไตยที่ได้มีการใช้กันในประเทศตะวันตก 2. เจ้าหน้าที่กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในของกองทัพภาคที่ 3 ได้นำเอานโยบายด้านกิจการพลเรือนของกองทัพบกไปใช้ปฏิบัติในพื้นที่โดยการจัดให้มีโครงการรองรับมากมายก่อให้เกิดกิจกรรมที่ผสมผสานกันระหว่างการทหารกับการเมือง เช่น โครงการไทยอาสาป้องกันชาติ (ทสปช.) โครงการกองหนุนเพื่อความมั่นคงของชาติ (กนช.) กิจกรรมศาลาประชาธิปไตย และโครงการหมู่บ้านอาสาพัฒนาและป้องกันตนเอง (อพป.) เป็นต้น 3. การนำเอานโยบายไปปฏิบัติโดยเจ้าหน้าที่กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3 ประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดี ในด้านการกระตุ้นให้ประชาชนรวมกลุ่มกัน การฝึกหัดระเบียบวินัย และการฝึกหัดป้องกันตนเอง แต่สำหรับการปฏิบัติงานในด้านการเสริมสร้างประชาธิปไตยและการสร้างสถาบันทางการเมืองให้เข้มแข็งนั้น ยังไม่ค่อยประสบผลสำเร็จดีนัก 4. อย่างไรก็ตามที่นโยบายของกองทัพบกมีเจตนารมณ์ที่ดีและได้มีการนำไปใช้ปฏิบัติเป็นอย่างดี ช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างทหารกับพลเรือนให้พัฒนามากขึ้น และช่วยเปลี่ยนบทบาทของทหารจากที่เคยเป็นนักปฏิวัติในอดีตกลายเป็นมีบทบาทเป็นทหารอาชีพมากขึ้น