แนวทางการตรวจสอบความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัยภายในโรงงานอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเล็ก : กรณีศึกษา โรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้

Abstract

โรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้เป็นกิจการที่มีความเสียงต่อการเกิดอัคคีภัยสูง เนื่องจากมีการเก็บและใช้วัตถุไวไฟ เช่น สี ทินเนอร์ ร่วมกับวัตถุติดไฟหรือเป็นเชื้อเพลิงได้ การตรวจสอบความปลอดภัยในอาคารจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ทราบถึงสาเหตุ การเกิดหรืออาจเกิดอัคคีภัย ผลจากการตรวจลอบจะนำไปสู่แนวทางการป้องกันอัคคีภัยทำให้เกิดความปลอดภัยแก่ชีวิตและ ทรัพย์สินของผู้ใช้อาคารมากขึ้น งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทฤษฎี แนวคิด กฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยและ การป้องกันอัคคีภัย และวิเคราะห์หาส่วนที่นำมาประยุกต์ใช้สำรวจโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดกลางและขนาดเล็กได้ สำรวจ สภาพปัญหาในปัจจุบันของกลุ่มตัวอย่างโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดกลางและขนาดเล็กด้านความปลอดภัยและการป้องกัน อัคคีภัยในโรงงานและเสนอแนวทางการตรวจสอบความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัยในโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดกลาง และขนาดเล็ก โดยระดับของความปลอดภัยคำนึงถึงความปลอดภัยในชีวิตของคนเป็นหลัก การดำเนินการวิจัยเริ่มจากศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องได้แก่ ทฤษฎี แนวคิด กฎหมาย และมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับ ความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัย เพื่อสรุปหัวข้อพร้อมรายละเอียดที่ต้องใช้ในการสำรวจโรงงาน และนำแบบสำรวจไปเก็บข้อมูลของสภาพปัจจุบันของโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ เพื่อหาสาเหตุที่อาจก่อให้เกิดอัคคีภัยและสำรวจลักษณะการดำเนินงาน ด้านความปลอดภัยในโรงงาน โดยกลุ่มตัวอย่างเป็นโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ที่ขึ้นทะเบียนกับกรมโรงงานและดำเนินกิจการอยู่ ในระหว่างการทำวิจัย แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ โรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดใหญ่ โรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดกลาง และโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ขนาดเล็ก เพื่อนำไปเปรียบเทียบผลการดำเนินงานด้านความปลอดภัย และการป้องกันอัคคีภัยในโรงงาน หลังจากนั้นผู้วิจัยจะนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์ และสรุปหาแนวทางการตรวจสอบความปลอดภัยและการป้องกัน อัคคีภัยที่สอดคล้องกับกิจการ ผลการวิจัยและสำรวจโรงงานพบว่า สาเหตุการเกิดอัคคีภัยมี 2 สาเหตุหลักได้แก่ 1. การกระทำที่ไม่ปลอดภัย 2. สภาพแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัย ซึ่งผู้วิจัยสรุปและนำมาจัดทำเป็นแนวทางในการตรวจสอบความปลอดภัยได้เป็นหมวดทั้งหมด 6 หมวดดังนี้ 1.การบริหารจัดการด้านความปลอดภัยจากอัคคีภัย 2. ระบบการอพยพและทางหนีไฟ 3. การป้องกันการเกิดอัคคีภัย 4. การจำกัดการลามไฟ 5. การระงับอัคคีภัย และ 6. การแจ้งเตือนเมื่อเกิดเหตุ โดยในแต่ละหมวดจะมีค่าระดับความสำคัญในความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัยที่ต่างกันตามลำดับ แนวทางการป้องกันอัคคีภัยทำได้โดย 2 วิธีการคือ 1. การบริหารจัดการด้านความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัย ได้แก่ การให้ความรู้ ฝึกอบรม และการกำหนดการทำงานที่ปลอดภัย 2. การจัดการด้านกายภาพ แบ่งเป็น ระบบเชิงรับ ได้แก่ การจัดเส้นทางอพยพให้มีความปลอดภัย การป้องกันการเกิดอัคคีภัย การสร้างพื้นที่จำกัดการลามไฟให้อาคาร ระบบเชิงรุก ได้แก่ การติดตั้งระบบระงับอัคคีภัยและการเตือนภัย จากการวิจัยเห็นว่านอกจากการดำเนินงานด้านความปลอดภัยในโรงงานแล้ว ควรมีการสร้างแรงจูงใจให้ผู้ประกอบการเห็นความสำคัญ ของความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัยในสถานประกอบการ ควรมีการปรับปรุงกฎหมาย กำหนดให้เจ้าของอาคารต้องจัดให้มีการตรวจสอบและบำรุงรักษา เพื่อให้ระบบความปลอดภัยต่างๆ อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานตลอดเวลา รวมทั้งให้ความรู้ด้านความปลอดภัยและการป้องกันอัคคีภัยในสถานศึกษา เพื่อสร้างจิตสำนึกด้านความปลอดภัย และการป้องกันอัคคีภัยร่วมกัน