แนวทางการสร้างแบบประเมินลักษณะรูปทรงภายนอก และการจัดวางทิศทางอาคารที่เหมาะสมเพื่อการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ

Abstract

ลักษณะรูปทรงและการจัดวางทิศทางของอาคารเป็นหนึ่งในปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบที่ใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ศึกษาอิทธิพลของลักษณะรูปทรงอาคารและอิทธิพลของการจัดวางทิศทางอาคารต่อภาระการทำความเย็น ขั้นตอนการวิจัยประกอบด้วย การวิเคราะห์ ผนังทึบ กระจก และหลังคา ที่มีอิทธิพลต่อภาระการทำความเย็นภายในอาคาร ศึกษาผลของการใช้พลังงานเนื่องจากลักษณะรูปทรงและการวางทิศทางอาคาร รวมถึงการคำนวณค่าภาระการทำความเย็นต่อพื้นที่ใช้สอยภายในอาคารปรับอากาศ เพื่อสร้างแบบประเมิน การศึกษาพบว่า อิทธิพลต่อการใช้พลังงานเนื่องจากลักษณะรูปทรงและการจัดวางทิศทางอาคารทั่วไปประกอบด้วย ค่าความร้อนที่เกิดจากหลังคา ผนังทึบ และกระจก โดยเฉลี่ยภาระการทำความเย็นที่เกิดจากหลังคาเป็น 42% ผนังทึบ 32% และกระจก 24% อิทธิพลของปัจจัยการจัดวางทิศทางอาคารที่มีอิทธิพลต่อภาระการทำความเย็นภายในอาคารมากที่สุดคือ ทิศใต้ คิดเป็น 21% ทิศตะวันตกเฉียงใต้ 20% ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ 13% ทิศตะวันออกเฉียงใต้ 12% ทิศใต้ 10% ทิศตะวันออก 11% ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ 7% และทิศที่มีอิทธิพลต่ำที่สุดคือ ทิศเหนือ คิดเป็น 6% ของภาระการทำความเย็นรวมทั้งหมด ผลการทดสอบการใช้แบบประเมินที่สร้างขึ้นกับอาคาร 2 กรณีคือ กรณีบ้านพักอาศัยทั่วไป และเรือนไทยภาคใต้ประยุกต์ พบว่าบ้านพักอาศัยทั่วไปที่มีสัดส่วนพื้นที่เปลือกอาคารต่อพื้นที่ใช้สอยเป็น 2.28 ได้คะแนนจากการประเมิน 59.8 คะแนน จัดเป็นอาคารที่มีประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานระดับที่ 3 ซึ่งเป็นระดับปานกลาง ส่วนเรือนไทยภาคใต้ประยุกต์ที่มีสัดส่วนพื้นที่เปลือกอาคารต่อพื้นที่ใช้สอยเป็น 4.11 ได้คะแนนจากการประเมิน 210 คะแนน จัดเป็นอาคารที่มีประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานระดับที่ 2 ซึ่งเป็นระดับต่ำ ดังนั้นลักษณะรูปทรงอาคารที่ดี คือ รูปทรงที่มีสัดส่วนพื้นที่เปลือกอาคารต่อพื้นที่ใช้สอยภายในส่วนปรับอากาศน้อยที่สุด โดยมีค่าเท่ากับ 1.3 ทิศทางที่ดีคือ ทิศเหนือ ซึ่งก่อให้เกิดภาระการทำความเย็นน้อยที่สุด ทิศทางที่ก่อให้เกิดภาระการทำความเย็นมากที่สุดคือทิศทางตะวันตก แต่เมื่อมีการเพิ่มคุณสมบัติในการป้องกันความร้อนให้วัสดุทิศทางจะมีอิทธิพลต่อภาระการทำความเย็นของอาคารลดลง ผลที่ได้จากการทดสอบแบบประเมินที่สร้างขึ้นสามารถนำไปใช้ประเมินประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานจากลักษณะรูปทรงและการจัดวางทิศทางอาคารได้แบบประเมินที่ได้จากการวิจัยมีความเหมาะสมในการประเมินอาคารพักอาศัยประเภทบ้านเดี่ยว