ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกระจายตัวของอุตสาหกรรม ในชุมชนเมืองกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเลือกที่ตั้งอุตสาหกรรมและรูปแบบการกระจายตัวของอุตสาหกรรมในชุมชนเมืองกระทุ่มแบบ พื้นที่ศึกษานี้ เป็นชุมชนเมืองที่มีอาณาเขตติดต่อกับกรุงเทพมหานคร ที่เป็นแหล่งรองรับอุตสาหกรรม ซึ่งขยายตัวอย่างรวดเร็ว จากการศึกษาอุตสาหกรรมในชุมชนเมืองเหล่านี้ได้จำแนกไว้เป็น 10 ประเภท พบว่าอุตสาหกรรมที่สำคัญ ๆ คือ อุตสาหกรรมสิ่งทอและผลิตภัณฑ์สิ่งทอ อุตสาหกรรมโลหะและผลิตภัณฑ์โลหะ และอุตสาหกรรมยาง พลาสติก และหนังเทียม โรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่ตั้งอยู่ในตำบลอ้อมน้อย (สุขาภิบาลอ้อมน้อย) บริเวณที่ตั้งจะอยู่ตามแนวเส้นทางถนนเพชรเกษม และถนนเศรษฐกิจ 1 ผลจากการสอบถามผู้ประกอบการโรงงานอุตสาหกรรม โดยกำหนดเป็นปัจจัยจากทฤษฎีแนวความคิดและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องไว้เป็น 7 ปัจจัย หลักที่เกี่ยวกับการตัดสินใจเลือกที่ตั้งอุตสาหกรรมได้แก่ แรงงาน ที่ดิน ใกล้แหล่งตลาด ใกล้แหล่งวัตถุดิบ ความสะดวกในการขนส่ง ความพร้อมของโครงสร้างพื้นที่และการบริหารการจัดการ และบริการอื่น ๆ พบว่า ปัจจัยที่มีความสำคัญมากที่สุดใน 3 อันดับแรกคือ 1. ใกล้แหล่งตลาด 2. ความสะดวกในการขนส่ง 3. ใกล้แหล่งวัตถุดิบ อุตสาหกรรมที่ต้องการอยู่ใกล้แหล่งตลาด คือ อุตสาหกรรมสิ่งทอและผลิตภัณฑ์สิ่งทอ อุตสาหกรรมโลหะและผลิตภัณฑ์โลหะ อุตสาหกรรมเครื่องไฟฟ้า และอุตสาหกรรมเครื่องจักร – เครื่องยนต์ อุตสาหกรรมที่ต้องการอยู่ใกล้แหล่งวัตถุดิบคือ อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม แปรรูปผลิตผลทางการเกษตร อุตสาหกรรมเคมีและเคมีภัณฑ์ และอุตสาหกรรมวัสดุก่อสร้างและอโลหะ ซึ่งอุตสาหกรรมเหล่านี้ก็ต้องการความสะดวกในการขนส่งด้วย นอกจากนี้ จากความคิดเห็นของผู้ประกอบการเกี่ยวกับปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมในชุมชนเมืองกระทุ่มแบน ผู้ศึกษาจึงได้นำมาพิจารณาเป็นข้อเสนอแนะในการพัฒนาอุตสาหกรรม คือ การส่งเสริมอุตสาหกรรมที่มีบทบาทต่อเศรษฐกิจและสังคมของลุมลนที่ก่อให้เกิดปัญหามลภาวะ เช่น อุตสาหกรรมฟอกย้อม อุตสาหกรรมหลอมหล่อโลหะ ควรเร่งรัดให้ย้ายโรงงานเหล่านี้ไปอยู่ในนิคมอุตสาหกรรมสมุทรสาคร