สถานภาพทางการศึกษาของวิทยาลัยสังกัดกรมอาชีวศึกษา ในภาคใต้ตอนบนของประเทศไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาสถานภาพทางการศึกษาของวิทยาลัยสังกัดกรมอาชีวศึกษา ที่มีอยู่ทั้งหมดในภาคใต้ตอนบนประจำปีการศึกษา 2527 จำนวน 9 แห่ง ซึ่งประกอบด้วยวิทยาลัยเทคนิค 4 แห่ง วิทยาลัยอาชีวศึกษา 2แห่ง และวิทยาลัยเกษตรกรรม 3แห่ง ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสำรวจโรงเรียน และได้วิเคราะห์ข้อมูลเปรียบเทียบบางตัวแปรกับเกณฑ์ของกรมอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ และคำนวณหาค่าประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์โรงฝึกงาน ผลการวิจัยพบว่า 1. ด้านโปรแกรมการศึกษาและด้านนักศึกษา สถานศึกษาสังกัดกรมอาชีวศึกษาในภาคใต้ตอนบนได้เปิดสอนทั้ง 5 ประเภทวิชาได้แก่ ช่างอุตสาหกรรม พณิชยกรรม คหกรรม เกษตรกรรม และศิลปหัตถกรรม และเปิดสอนหลักสูตรระดับ ปวช. ปวส. และ ปวท. ทั้งในเวลาราชการ และนอกเวลาราชการ วิทยาลัยเทคนิคเปิดสอน 4-10 สาขาวิชา วิทยาลัยอาชีวศึกษาเปิดสอน 6-8 สาขาวิชา วิทยาลัยเกษตรกรรมเปิดสอน 1 สาขาวิชา จำนวนนักศึกษาที่เรียนในเวลาราชการมีแห่งละ 463-1,261 คน นอกเวลาราชการมีแห่งละ 261-871 คน สถานศึกษาสามารถรับนักศึกษาระดับ ปวช. เฉลี่ยร้อยละ 58.50 ของจำนวนผู้มาสมัครระดับ ปวส. เฉลี่ยร้อยละ 51.07 ของจำนวนผู้มาสมัครระดับ ปวท. เฉลี่ยร้อยละ 49.15 ของจำนวนผู้มาสมัคร แต่ละสถานศึกษามีชมรมการศึกษา 3-11 ชมรม แต่ละชมรมมีจำนวนสมาชิก 20-1,660 คน 2. ด้านครู-อาจารย์ ครู-อาจารย์ ในสถานศึกษาต่างๆ มีจำนวน 45-112คน ซึ่งมีอัตราของวุฒิระดับปริญญาต่อระดับต่ำกว่าปริญญาตรี เฉลี่ยประมาณ 2:1 อัตราครูสายสามัญต่อครูสายอาชีพเฉลี่ยประมาณ 1:2 อัตราครูต่อนักเรียนเฉลี่ยประมาณ 1:15 ครูในสถานศึกษาแต่ละแห่ง มีชั่วโมงสอนทั้งหมดเฉลี่ยประมาณ 13.34-29.74 คาบต่อสัปดาห์ เป็นชั่วโมงสอนในเวลาราชการเฉลี่ยประมาณ 12.85-18.44 คาบต่อสัปดาห์ นอกเวลาราชการเฉลี่ยประมาณ 7.53-13.76 คาบต่อสัปดาห์ ครูบางคนมีชั่วโมงสอนไม่ถึง 15คาบต่อสัปดาห์ ครูเหล่านี้จะมีหน้าที่พิเศษนอกเหนือจากการสอน 3. ด้านบริเวณสถานศึกษา สถานศึกษาทุกแห่งมีพื้นที่รวมทั้งหมดมากกว่าเกณฑ์วิทยาลัยเกษตรกรรมทั้ง 3 แห่ง มีพื้นที่ว่างมากกว่าวิทยาลัยอื่นๆ 4. ด้านอาคาร-สถานที่เรียน สถานศึกษาส่วนใหญ่มีอาคารเรียน 2-7หลัง มีห้องเรียนภาคทฤษฎีประมาณ 14-35ห้อง สถานศึกษาที่มีอัตราพื้นที่ห้องเรียนต่อคนสูงกว่าเกณฑ์มี 2แห่งคือ วิทยาลัยเกษตรกรรมสุราษฎร์ธานี และวิทยาเกษตรกรรมกระบี่ โรงฝึกงานช่างอุตสาหกรรมมีอัตราพื้นที่ประมาณ 0.53-4.82 ตารางเมตรต่อคน ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์ทุกแห่ง ห้องปฏิบัติการประเภทคหกรรมมีอัตราพื้นที่ต่อคนแห่งละประมาณ 0.94 และ2.10 ตารางเมตรต่อคน ห้องปฏิบัติการประเภทพณิชยกรรมมีอัตราพื้นที่ต่อคนแห่งละประมาณ 0.51-0.67 ตารางเมตรต่อคน พื้นที่ห้องสมุดต่อนักศึกษาที่ต่ำกว่าเกณฑ์มีอยู่ 6แห่ง ซึ่งมีอัตราพื้นที่ประมาณ 0.63-1.80 ตารางเมตรต่อคน พื้นที่โรงอาหารต่อนักศึกษาที่ต่ำกว่าเกณฑ์มีอยู่ 8แห่ง ซึ่งมีอัตราพื้นที่ประมาณ 0.27-1.18 ตารางเมตรต่อคน ห้องส้วมในสถานศึกษาส่วนใหญ่มีไม่เพียงพอ อัตราพื้นที่ที่ทำงานและที่พักของครูมีขนาด 4.86-11.00 ตารางเมตรต่อคน จำนวนครูที่พักในบ้านพักคิดเป็นร้อยละ 68.23 5. ด้านอุปกรณ์และเครื่องมือฝึกงาน จำนวนอุปกรณ์และเครื่องมือฝึกงานของสถานศึกษาต่างๆทุกแห่ง มีไม่ครบทุกรายการของกรมอาชีวศึกษา ประเภทวิชาช่างอุตสาหกรรม มีจำนวนรายการเฉลี่ยประมาณร้อยละ 38 จำนวนนับเฉลี่ยประมาณร้อยละ 35 ประเภทวิชาคหกรรมมีจำนวนรายการเฉลี่ยประมาณร้อยละ 48 ประเภทวิชาเกษตรกรรมมีจำนวนรายการเฉลี่ยร้อยละ 104 6. ด้านเจ้าหน้าที่พนักงาน สถานศึกษาแต่ละแห่งส่วนใหญ่มีเจ้าหน้าที่ธุรการจำนวน 1 หรือ 2 คน มีคนขับรถ 1-3 คน มีคนงาน 9-24 คน มีรถยนต์แห่งละ 1-2 คัน จำนวนเจ้าหน้าที่ที่พักในบ้านพักเฉลี่ยประมาณร้อยละ 47 7. ด้านสิ่งบริการ สถานศึกษา 4แห่ง มีจำนวนหนังสือต่างๆสูงกว่าเกณฑ์สำหรับวารสารวิชาการ นิตยสารทั่วไป และหนังสือพิมพ์ที่มีประจำ สถานศึกษาแต่ละแห่งส่วนใหญ่มีเป็นจำนวนสูงกว่าเกณฑ์ ส่วนตู้ทำน้ำเย็น ก๊อกน้ำ และเครื่องเล่นกีฬา มีจำนวนพอสมควร 8. ด้านการเงิน สถานศึกษาต่างๆ ได้ใช้เงินงบประมาณปี 2527 ประมาณแห่งละ 4-13 ล้านบาท ค่าใช้จ่ายต่อคนตามเงินงบประมาณ ประมาณแห่งละ 5,954.92 บาทถึง 27,690.48 บาท เฉลี่ยประมาณ 8,813.99 บาท ค่าใช้จ่ายต่อคนตามเงินนอกงบประมาณของสถานศึกษาต่างๆประมาณแห่งละ 13.67 บาท ถึง 3,757.45 บาท เฉลี่ยประมาณ 2,286.39 บาท ค่าใช้จ่ายต่อคนเฉลี่ยของนักศึกษาสาขาเกษตรกรรมสูงสุด (16,125.31 บาทต่อคน) และสาขาช่างอุตสาหกรรมต่ำสุด (9,343.93 บาทต่อคน) สถานศึกษา 3แห่งมีเงินทุนให้นักศึกษา แห่งละ 3,000 บาทถึง 75,836 บาท 9. การสำเร็จการศึกษาและออกกลางคัน ระดับปวช. มีผู้สำเร็จตามกำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 70.63 มีผู้สำเร็จช้ากว่ากำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 13.46 และมีผู้ออกกลางคันเฉลี่ยร้อยละ 15.95 ระดับปวส. มีผู้สำเร็จตามกำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 74.43 มีผู้สำเร็จช้ากว่ากำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 14.50 และมีผู้ออกกลางคันเฉลี่ยร้อยละ 11.07 ระดับปวท. มีผู้สำเร็จตามกำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 86.25 มีผู้สำเร็จช้ากว่ากำหนดเวลาเฉลี่ยร้อยละ 7.50 และมีผู้ออกกลางคันเฉลี่ยร้อยละ 6.25 10. ประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์ของโรงฝึกงาน โรงฝึกงานช่างอิเลคทรอนิคส์ของวิทยาลัยเทคนิคภูเก็ต มีค่าประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์สูงสุดเท่ากับร้อยละ 137.06 และโรงฝึกงานวิชาเทคนิคพื้นฐานของวิทยาลัยเทคนิคกระบี่ มีค่าประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์ต่ำสุดเท่ากับร้อยละ 19.79