การประหยัดต่อขนาดและการประหยัดต่อขอบเขตการผลิตของธนาคารพาณิชย์ไทย

Abstract

เนื่องจากธนาคารพาณิชย์ไทยมีบทบาทสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจ เป็นอย่างมาก เพราะ เป็นแหล่งระดมเงินออมและ เงินทุนภายในประเทศที่สำคัญที่สุด จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการศึกษา ถึงประสิทธิภาพในด้านการดำเนินงานของธนาคารพาณิชย์ว่า ธนาคาร เหล่านี้มีการผลิตอยู่ในช่วงที่ต้นทุน ในการดำเนินงานผันแปรเฉลี่ยลดลงหรือเพิ่มขึ้น โดยพิจารณาว่าธนาคารพาณิชย์ไทย แต่ละแห่ง และแต่ละขนาด มีการประหยัดต่อขนาดหรือไม่ ทั้งนี้ธนาคารที่มีการประหยัดต่อขนาด โอกาสที่จะขยายการ ให้บริการก็ทำได้มากขึ้น กอร์ปกับในอนาคตธนาคารพาณิชย์มีแนวโน้มที่จะมีการให้บริการในรูปแบบใหม่ๆ มากขึ้นเพื่อดึงดูดลูกค้า วิจัยนี้จงจะศึกษาว่าถ้าธนาคารมีการขยายการให้บริการต่างๆ มากขึ้นธนาคารแต่ละแห่งควรมีการให้บริการประเภทใดร่วมกัน จึงจะทำให้ต้นทุน เฉลี่ยต่อหน่วยลดลง โดยพิจารณาการประหยัดจากการขยายขอบเขตการผลิต ของธนาคารพาณิชย์แต่ละแห่ง โดยแบ่งบริการ ของธนาคารพาณิชย์เป็น 3 ประเภท คือ เงินลงทุนในหลักทรัพย์ เงินให้กู้ยืม และบริการอื่นๆ ในการ ศึกษาใช้ข้อมูลจากงบการเงิน ได้แก่งบดุล และงบกำไรขาดทุนของธนาคารพาณิชย์ไทย 15 แห่ง ตั้งแต่ปี 2522-2534 ผลการวิจัยพบว่าธนาคารนครหลวงไทย จำกัด มีการประหยัดต่อขนาดมากที่สุด รองลงมา ได้แก่ ธนาคารกรุงเทพพาณิชยการ จำกัด นอกจากนี้ยังพบว่าธนาคารขนาดใหญ่ ซึ่งมีปริมาณเงินฝาก สินเชื้อ และสินทรัพย์รวมกันตั้งแต่แสนล้านบาทขึ้นไป มีการประหยัดต่อขนาดค่อนขางต่ำ พิจารณาการ ประหยัดจากการขยายขอบเขตการผลิต ธนาคารพาณิชย์แต่ละแห่งมีการประหยัดจากการขยายขอบเขต การผลิตในบริการต่างชนิดกัน เนื่องจากธนาคารแต่ละแห่งลงทุนในหลักทรัพย์ที่แตกต่างกัน ได้รับผลตอบแทนในอัตราที่ต่างกัน และการให้กู้ยืมของแต่ละธนาคารมีคุณภาพต่างกันอีกด้วย