การทดสอบการสร้างเอคโตไมคอร์ไรซากับรากพืชทดสอบโดยราเห็ดตับเต่าดำ

Abstract

การสำรวจและเก็บตัวอย่างดอกเห็ด Phaeogyroporus portentosus (Berk. & Broome) McNabb จากหลายท้องที่ในประเทศไทย สามารถแยกเส้นใยบริสุทธิ์ได้ 22 สายพันธุ์ ทำการศึกษาความแปรผันทางพันธุกรรม และความสัมพันธ์เชิงวงศ์วานวิวัฒนาการของลำดับ นิวคลีโอไทด์ที่ตำแหน่ง Internal Transcribed Spacer (ITS) ของรา P. portentosus ทั้ง 22 สายพันธุ์ เมื่อพิจารณาจากแผนภูมิต้นไม้ พบว่าความแปรผันทางพันธุกรรมของลำดับนิวคลีโอไทด์ในช่วง ITS ต่ำมากและรา P. portentosus ทุกสายพันธุ์มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด ส่วนอัตราการเจริญของเส้นใยบนอาหารเลี้ยงเชื้อแข็ง MMN พบว่ามีอัตราการเจริญที่ต่างกันไปทุกสายพันธุ์ โดยสายพันธุ์ที่มีอัตราการเจริญที่ดีที่สุดคือ XK2 และ MM ซึ่งมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโคโลนีเฉลี่ย 8 และ 7.9 เซนติเมตร ตามลำดับ เมื่อทดสอบความสามารถในการสร้างเอคโตไมคอร์ไรซาของรา P. portentosus บนรากของกล้าไม้ทดสอบซึ่ง ได้แก่ กระถิน แค โสน มะขามเทศ และสะแก พบว่ารากของพืชทดสอบทุกชนิดไม่มีการสร้างแมนเทิล และ hartig net พบแต่เพียงเส้นใยราพันอยู่รอบๆ รากของพืชทดสอบเท่านั้น การศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่ารา P. portentosus ไม่สามารถสร้างเอคโตไมคอร์ไรซากับพืชทดสอบ และทำการทดสอบเพื่อยืนยันความเป็นราเอคโตไมคอร์ไรซาของรา P. portentosus โดยคัดเลือกรา P. portentosus สายพันธุ์ XK2 และ MM มาผลิตหัวเชื้อสำหรับเพาะร่วมกับกล้าไม้ เพื่อศึกษาการกระตุ้นการเจริญของกล้าไม้กระถินและกล้าไม้สะแก หลังเพาะหัวเชื้อกับกล้าไม้ได้ 6 เดือน วัดความสูงของลำต้น เส้นผ่านศูนย์กลางที่ระดับคอราก และน้ำหนักแห้งของรากและลำต้น พบว่าการเจริญของกล้าไม้ที่มีการใส่หัวเชื้อไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับกล้าไม้ที่ไม่มีการใส่หัวเชื้อและไม่พบการสร้างเอคโตไมคอร์ไรซาที่รากพืชทดสอบ ซึ่งจากผลการทดสอบการสร้างเอคโตไมคอร์ไรซา และการทดสอบการกระตุ้นการเจริญของกล้าไม้ทำให้สรุปได้ว่ารา P. portentosus ไม่ใช่ราเอคโตไมคอร์ไรซา