การกำหนดเกณฑ์อายุของผู้มีสิทธิเลือกตั้งตามกฎหมายไทย

Abstract

การเลือกตั้ง เป็นหลักการที่สำคัญประการหนึ่งของการปกครองในระบอบประชาธิปไตยในอันที่จะให้ประชาชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารประเทศ ดังนั้นการบัญญัติกฎหมายเกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ควรที่จะเปิดโอกาสให้ประชาชนมีสิทธิเลือกตั้งโดยมีข้อจำกัดน้อยที่สุด การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาถึงการกำหนดอายุผู้มีสิทธิเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยและกฎหมายเลือกตั้ง ตลอดจนการกำหนดอายุผู้มีสิทธิเลือกตั้งของต่างประเทศ เพื่อศึกษาหาแนวทางในการกำหนดเกณฑ์อายุที่เหมาะสมสำหรับนำมาใช้ในการเลือกตั้งของไทย ผลการวิจัยพบว่า โดยทั่วไปการกำหนดเกณฑ์อายุของผู้มีสิทธิเลือกตั้งขึ้นอยู่กับเหตุผล 3 ประการ กล่าวคือ แนวความคิดทางการเมืองและทางเศรษฐกิจ หลักทางสังคมวิทยาและจิตวิทยา และกฎเกณฑ์ทางกฎหมาย ซึ่งการกำหนดอายุผู้มีสิทธิเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ และกฎหมายเลือกตั้งของไทยที่ให้บุคคลอายุ 20 ปี ขึ้นไปมีสิทธิเลือกตั้งนั้น เป็นการยึดถือเกณฑ์อายุตามขนบธรรมเนียมประเพณีที่ถือว่า บุคคลจะเป็นผู้ใหญ่เมื่อมีอายุ 20 ปีบริบูรณ์ และได้บวชเรียนแล้ว นอกจากนี้การกำหนดอายุยังขึ้นอยู่กับเกณฑ์อายุบรรลุนิติภาวะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ซึ่งไม่ถูกต้องกับหลักการในสากลประเทศ จึงเห็นควรที่จะมีการแก้ไขกฎหมายในเรื่องนี้ โดยให้บุคคลอายุ 18 ปีขึ้นไปมีสิทธิเลือกตั้ง เนื่องจากในสภาพปัจจุบันเศรษฐกิจและสังคมแปรเปลี่ยนไป การศึกษาของประชาชนและการสื่อสารมวลชนเจริญก้าวหน้าปาก อีกทั้งกฎหมายของไทยก็ได้ระบุว่าบุคคลที่มีอายุ 18 ปี เป็นผู้มีความรู้ความสามารถมาแล้วเป็นเวลานาน