การพัฒนาดัชนีรวมเพื่อบ่งชี้สภาพทางการประถมศึกษา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาดัชนีรวมสำหรับบ่งชี้สภาพทางการประถมศึกษา ด้านปัจจัยนำเข้า กระบวนการและผลผลิตทางการศึกษา และเพื่อเปรียบเทียบค่าดัชนีรวมสำหรับบ่งชี้สถานภาพทางการศึกษาของแต่ละจังหวัดโดยอาศัยวิธีการอิงกลุ่ม ข้อมูลที่ใช้ในการวิเคราะห์เป็นดัชนีเดี่ยวทางการศึกษาระดับจังหวัดของทุกจังหวัด ซึ่งประกอบด้วยดัชนีเดี่ยวด้านปัจจัยนำเข้า 44 ตัว ด้านกระบวนการ 17 ตัว และด้านผลผลิต 12 ตัว ทำการพัฒนาดัชนีรวมโดยการวิเคราะห์ตัวประกอบ สกัดตัวประกอบแบบวิธีเงา และหมุนแกนตัวประกอบแบบออโธกอนอลด้วยวิธีแวริแมกซ์ ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. ดัชนีรวมเพื่อบ่งชี้สภาพทางการประถมศึกษา ประกอบด้วย 1.1 ดัชนีรวมด้านปัจจัยนำเข้าทางการศึกษา มี 7 ตัว ได้แก่ การเข้าเรียนของเด็กชั้น ป.1 ตามเกณฑ์ การออกกลางคันของนักเรียน ศักยภาพและความพร้อมของครูอาจารย์ ทรัพยากรสนับสนุนการเรียนการสอน ความเป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ สภาพความกันดารของโรงเรียน และเศรษฐปัจจัยส่งเสริมคุณภาพการสอน 1.2 ดัชนีรวมด้านกระบวนการทางการศึกษา มี 4 ตัว ได้แก่ ภาระหน้าที่ของครู การช่วยราชการของครู การซ้ำชั้นของนักเรียน และการเลื่อนชั้นของนักเรียน 1.3 ดัชนีรวมด้านผลผลิตทางการศึกษา มี 2 ตัว ได้แก่ ประสิทธิผลของโรงเรียนและผลสัมฤทธิ์ของนักเรียน 2. ดัชนีรวมด้านผลผลิตทางการศึกษามีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 กับศักยภาพและความพร้อมของครูอาจารย์ และทรัพยากรสนับสนุนการเรียนการสอน แต่มีความสัมพันธ์ทางลบกับการออกกลางคันของนักเรียน สภาพความกันดารของโรงเรียน เศรษฐปัจจัยส่งเสริมคุณภาพการสอน และการซ้ำชั้นของนักเรียน 3. จังหวัดที่มีสภาพทางการประถมศึกษาโดยส่วนรวมด้านผลผลิตทางการศึกษาในระดับสูง ได้แก่ สิงห์บุรี นครปฐม และจันทบุรี จังหวัดที่มีสภาพทางการประถมศึกษาโดยส่วนรวมด้านผลผลิตทางการศึกษาในระดับต่ำ ได้แก่ นราธิวาส ปัตตานี ยะลา และแม่ฮ่องสอน