การจัดการประมงและการอนุรักษ์ทรัพยากรประมงทะเล ในน่านน้ำเขตอำนาจของประเทศไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีจุดประสงค์ให้ทราบว่าการจัดการประมงเป็นบทบาทและหน้าที่ของรัฐที่จะดำเนินการให้การแสวงประโยชน์จากทรัพยากรสัตว์น้ำทะเลก่อเกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจ และกระจายรายได้อย่างเป็นธรรมให้กับประชากรในชาติ ปัจจุบันการลงแรงประมง (Fishing effort) ของประเทศไทยเพิ่มมากขึ้น จนเป็นการทำลายสัตว์น้ำ เป็นผลให้จำนวนสัตว์น้ำในแหล่งน่านน้ำไทยลดลง การประกาศอ้างสิทธิ เขตเศรษฐกิจจำเพาะของประเทศไทย เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2524 มีผลทำให้ประเทศไทยมีสิทธิอธิปไตยเหนือทรัพยากรสิ่งมีชีวิตทั้งหมดที่อยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของไทยตามหลักกฎหมายทะเลซึ่งเป็นกฎหมายระหว่างประเทศ การอ้างสิทธิดังกล่าวเท่ากับเป็นการก่อตั้งทรัพย์สิทธิของรัฐ ที่มีผลทำให้รัฐอื่นไม่มีสิทธิเข้าทำการประมงในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของไทย กรณีการใช้สิทธิอธิปไตยเพื่อนำทรัพยากรประมงในเขตเศรษฐกิจำเพาะมาใช้ประโยชน์ ประเทศไทยมีหน้าที่โดยปริยายที่จะต้องอนุรักษ์ทรัพยากรเหล่านั้นด้วย ตามอนุสัญญากฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 กำหนดให้รัฐชายฝั่งต้องคำนวณว่าปริมาณที่จะนำทรัพยากรมาใช้ประโยชน์ได้ (Allowable catch) มีมากน้อยเท่าใด แล้วจะต้องคำนวณต่อไปว่าตนมีความสามารถใช้ได้ทั้งหมด โยมีทรัพยากรส่วนเกิด (Surplus) ที่เหลืออยู่ รัฐชายฝั่งจะต้องเปิดโอกาสให้ประโยชน์รัฐอื่นๆ เข้ามามีส่วนร่วมในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรส่วนเกินนั้นด้วย จนถึงบัดนี้รัฐบาลไทยยังมิได้ออกกฎหมายว่าด้วยเขตเศรษฐกิจำเพาะบังคับใช้ และรองรับหลักกฎหมายทะเลในส่วนที่เกี่ยวข้องแต่อย่างใด ส่วนกฎหมายประมง 2 ฉบับ คือ พ.ร.บ. การประมง พ.ศ. 2490 และ พ.ร.บ. ว่าด้วยสิทธิการประมงในเขตการประมงไทย พ.ศ. 2482 ปัจจุบันนี้ สภาวะการณ์ประมงได้เปลี่ยนแปลงไป เทคโนโลยีการทำประมงได้พัฒนาก้าวหน้ามาก จึงสมควรจะได้ปรับปรุง แก้ไข พ.ร.บ. การประมงทั้งสองฉบับ เพื่อให้เหมาะสมกับความจำเป็นและความต้องการของประเทศในเรื่องนี้ ป้องกันมิได้เกิดความเสียหายใดๆ ต่อผลประโยชน์ทางการประมงของประเทศชาติขึ้นได้ต่อไปในอนาคต