ปัจจัยทางนิเวศน์วิทยาบางประการในบริเวณที่อาศัยของปะการังเดี่ยว Heterocyathus aequicostatus, Milne-Edwards และ Haime โดยเน้นความสัมพันธ์ของการอยู่ร่วมกันกับไซปังคุลิค Aopidosiphon corallicola, Sluiter

Abstract

ศึกษาการกระจายของปะการังเดี่ยว Heterocyathus aequicostatus และไซปังคุลิด Aspidosiphon corallicola พร้อมทั้งศึกษาปัจจัยทางนิเวศวิทยาบางประการในบริเวณที่พบปะการังเดี่ยว H.aequicostatus ทางตอนเหนือของเกาะค้างคาว อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี นอกจากนี้ยังทำการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปะการังเดี่ยว H.aequicostatus กับไซปังคุลิด A. corallicola ผลของการศึกษาพบว่าในบริเวณตอนเหนือของเกาะค้างคาวนั้นปะการังเดี่ยว H.aequicostatus และไซปังคุลิด A.corallicola มีการกระจายอย่างหนาแน่นที่ระดับความลึกประมาณ 5-7 เมตร ห่างจากขอบนอกสุดของแนวปะการังประมาณ 80-180 เมตร โดยมีความหนาแน่นเฉลี่ยของปะการังเดี่ยว H.aequicostatus ประมาณ 35-133 ตัวต่อตารางเมตร และของไซปังคุลิด A.corallicola ประมาณ 72-384 ตัวต่อตารางเมตร ปะการังเดี่ยว H.aequicostatus กระจายอยู่บนพื้นที่มีดินตะกอนเป็นพวก medium sand (0.25-0.50 มิลลิเมตร) ที่มีดินเลนปกคลุมอยู่บาง ๆ (2-3 มิลลิเมตร) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกระจายของปะการังเดี่ยว, H.aequicostatus และไซปังคุลิด A.corallicola คือลักษณะดินตะกอนและขนาดตะกอนดิน จากการศึกษายังพบอีกว่าปะการังเดี่ยว H.aequicostatus และไซปังคุลิด A.corallicola เข้ามาอยู่ด้วยกันตั้งแต่ระยะที่เป็นตัวยังไม่เต็มวัย และมีความสัมพันธ์กันแบบพึ่งพาอาศัยกัน โดยปะการังเดี่ยวจะป้องกันอันตรายให้แก่ไซปังคุลิดและช่วยพยุงไม่ให้ไซปังคุลิดจมลงในดินตะกอนขณะเคลื่อนที่ ส่วนไซปังคุลิดจะช่วยยึดปะการังให้อยู่บนพื้นและตั้งตัวขึ้นเสมอ สำหรับตัวอ่อนของปะการังเดี่ยว H.aequicostatus และไซปังคุลิด A.corallicola นั้นพบว่าลงไปเกาะบนวัสดุที่เป็นเปลือกหอยฝาเดียวและซากหินปูนซึ่งปะปนอยู่ในตะกอนดินในสัดส่วนที่เท่ากัน