ความสัมพันธ์ระหว่างการสื่อสารในครอบครัวกับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็กไทย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหาความสัมพันธ์ระหว่างการสื่อสารในครอบครัว กับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็กไทย ซึ่งศึกษาอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 438 คน จากโรงเรียนประเภทต่างๆ ในเขตกรุงเทพมหานคร โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูลจากเด็กกลุ่มตัวอย่างและผู้ปกครองร่วมกับการสัมภาษณ์เด็กและผู้ปกครอง รวมทั้งสิ้น 16 คน ผลการวิจัยพบว่า 1. เด็กส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการมีวินัยอยู่ในระดับปานกลาง 2. เด็กส่วนใหญ่มีรูปแบบการสื่อสารในครอบครัวแบบประชาธิปไตย และรูปแบบการสื่อสารในครอบครัวมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็ก โดยเด็กที่มีรูปแบบการสื่อสารในครอบครัวแบบประชาธิปไตยมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการมีวินัยมากที่สุด 3. วิธีการสื่อสารทางบวกที่ใช้มากที่สุด คือ การพูดโดยตรงเชิงบวก อาทิเช่นการอบรมและสอน การอธิบายถึงคุณค่าของวินัย ส่วนวิธีการสื่อสารทางลบที่ใช้มากคือ การพูดโดยตรงเชิงลบ อาทิเช่น การว่ากล่าวตักเตือนเมื่อทำผิด การลงโทษ และการออกคำสั่งให้ทำตาม ซึ่งวิธีการสื่อสารในครอบครัวทางบวกมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมิวินัยของเด็ก อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ทั้งนี้เมื่อพิจารณาจากหลักการโน้มน้าวใจของอริสโตเติลพบว่า มีการใช้หลักฐานและเหตุผล (Logos) มากกว่า การเน้นความน่าเชื่อถือหรือการยอมรับในตัวผู้ส่งสาร (Ethos) และการกระตุ้นทางอารมณ์และความรู้สึก (Pathos) ในการสื่อสารเพื่อสร้างพฤติกรรมการมีวินัยแก่เด็ก 4. เพศของเด็กมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็ก โดยเด็กผู้หญิงมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการมีวินัยสูงกว่าเด็กผู้ชาย และโรงเรียนหญิงล้วนมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการมีวินัยมากที่สุด ขณะที่โรงเรียนเอกชนมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการมีวินัยมากกว่าโรงเรียนรัฐบาล 5. ภูมิหลังทางครอบครัว เช่น อายุคู่สมรสของผู้ปกครอง การศึกษา ของผู้ปกครองและคู่สมรสของผู้ปกครอง รายได้ของของผู้ปกครองและคู่สมรสของผู้ปกครอง มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็กอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยที่การศึกษาของผู้ปกครองและคู่สมรสของผู้ปกครองสูง คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการมีวินัยของเด็กก็จะสูงตามด้วย ในขณะที่สถานภาพการสมรสของผู้ปกครอง อายุของผู้ปกครอง อาชีพของผู้ปกครองและคู่สมรสของผู้ปกครอง ไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมีวินัยของเด็ก