บทบาททางศิลปศึกษาของเกริก ยุ้นพันธ์

Abstract

การศึกษาบทบาททางศิลปศึกษาของเกริก ยุ้นพันธ์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบคิด ทัศนคติ แนวทางในการทำงาน และการพัฒนาผลงานของเกริก ยุ้นพันธ์ ในบทบาทอาจารย์ด้านศิลปศึกษา นักสร้างสรรค์ภาพประกอบหนังสือสำหรับเด็ก และนักพิพิธภัณฑ์ ในส่วน ที่เชื่อมโยงกับการเรียนการสอนศิลปศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยมีจำนวนทั้งสิ้น 331 คน แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1. กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ เกริก ยุ้นพันธ์ และผู้เกี่ยวข้องกับเกริก ยุ้นพันธ์ จำนวน 30 คน ได้แก่ ผู้ร่วมงานในบทบาทอาจารย์ ลูกศิษย ผู้ร่วมงานที่เป็นนักวาดภาพประกอบ ผู้เลือกใช้หนังสือภาพประกอบ ผู้ร่วมงานในพิพิธภัณฑ และผู้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ 2. กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเชิงปริมาณ คือ ผู้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ จำนวน 300 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก แบบสัมภาษณ แบบสอบถาม และแบบบันทึกผลงานศิลปะ การวิเคราะห์ข้อมูลแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ 1. ข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์โดยการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า วิเคราะห์เนื้อหา และตีความสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย 2. ข้อมูลเชิงปริมาณจากแบบสอบถาม ใช้การวิเคราะห์ค่าความถี่ ร้อยละ และค่าเฉลี่ย ด้วยโปรแกรม SPSS ผลการวิจัยพบว่า บทบาททางศิลปศึกษาของเกริก ยุ้นพันธ์ มีลักษณะบูรณาการบทบาทหลัก 3 ด้าน ดังนี้ 1. บทบาทอาจารย์ด้านศิลปศึกษา มีความสอดคล้องกับบทบาทหน้าที่ของอาจารย์ระดับอุดมศึกษา 5 ด้าน คือ การสอน การวิจัย การบริการวิชาการ การทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม และการบริหาร รูปแบบ การสอนศิลปะปฏิบัติของเกริกเน้นส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ด้านทักษะ สุนทรียศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลป์และศิลปวิจารณ์ 2. บทบาทนักสร้างสรรค์ภาพประกอบหนังสือสำหรับเด็ก เกริกสร้างสรรค์ภาพประกอบ ที่มีลักษณะสอดคล้องกับการรับรู้และพัฒนาการทางศิลปะเด็ก ซึ่งสามารถนำมาเป็นสื่อส่งเสริมการเรียนรู้ ทางศิลปะ พร้อมทั้งสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม ประเพณี และวัฒนธรรมไทยสำหรับเด็ก 3. บทบาท นักพิพิธภัณฑ การดำเนินงานในพิพิธภัณฑ์ของเกริก ยุ้นพันธ์ มีความสอดคล้องกับบทบาทหน้าที่ของพิพิธภัณฑ์ 9 ด้าน คือ การรวบรวมวัตถุ การจำแนกประเภทและการศึกษาวิจัย การทำบันทึกหลักฐาน การสงวนรักษา การรักษาความปลอดภัย การจัดแสดง การบริการการศึกษา การประชาสัมพันธ์ และ การประเมินผล ดังนั้น บทบาททั้งสามด้านของเกริก ยุ้นพันธ์ จึงเป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับ การสอนศิลปศึกษาแบบมีหลักเกณฑ์เป็นพื้นฐาน (Discipline-Based Art Education) ซึ่งประกอบด้วย ศิลปะปฏิบัติ สุนทรียศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลป์ และศิลปวิจารณ์