สุนทรียภาพในภาพยนตร์ญี่ปุ่นร่วมสมัย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสุนทรียภาพในภาพยนตร์ญี่ปุ่นร่วมสมัยผ่านผลงานของผู้กำกับภาพยนตร์ 3 คน ได้แก่ นาโอมิ คาวาเซะ ฮิโรคาซึ โคเรเอดะ และโนบุฮิโร่ ซุวะ รวมทั้งศึกษารูปแบบของภาพยนตร์ญี่ปุ่นร่วมสมัยของผู้กำกับทั้ง 3 คนด้งกล่าว เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใชั้กระบวนการวิเคราะห์ตัวบท (Textual Analysis) ศึกษาภาพยนตร์จำนวน 8 เรื่องของผู้กำกับทั้ง 3 คน โดยแบ่งประเด็นดังนี้ (1) การถ่ายภาพยนตร์ (2) สไตล์ของผู้กำกับ (3) เนื้อหาในภาพยนตร์ และ (4) รหัสวัฒนธรรม ผลการวิจัยพบว่าผู้กำกับทั้ง 3 คนต่างรูปบบของภาพยนตร์สารคดีมาปรับใช้ในการถ่ายภาพยนตร์บันเทิง โดยมีทั้งการใช้รูปแบบของ Cinema Verite และ Direct Cinema เพื่อทำให้ผู้ชมได้รับอรรถรสเสมือนชมภาพยนตร์สารคดี ผลการวิจัยพบว่าลักษระของภาพที่ปรากชัดเจนในภาพยนตร์ญี่ปุ่นมี 2 ประการ คือ การถ่ายภาพแบบมือถือ Handheld Camera) และการตั้งกล้องนิ่ง (Static Camera) นอกจากนี้ผู้กำกับใช้รูแปบบการถ่ายภาพยนตร์ที่เป็นลักษณะเฉพาะของภาพยนตร์ญี่ปุ่น อาทิ การถ่ายภาพระดับเสื่อทาทามิ และการเล่าข้าเหตุการณ์เพื่อลดการสร้างอารมณ์สะเทือนใจของผู้ชมที่มีต่อเหตุการณ์ในภาพยนตร์ ด้วยวิธีนี้ผู้กำกับทั้งสามต่างแสดงให้เห็นถึงความพยายามในการทลายเส้นแบ่งระหว่างภาพยนตร์บันเทิงและภาพยนตร์สารคดีออกมาอย่างชัดเจนกลายเป็นรูปแบบสำคัญในภายนตร์ญี่ปุ่นร่วมสมัย ในส่วนของเนื้อหา ภาพยนตร์ญี่ปุ่นร่วมสมัยมีความซับซ้อนโดยมักกล่าวถึงสิ่งที่ไม่ปรากฎอยู่ในกรอบภาพทำให้ยากต่อการทำความเข้าใจ ผู้ชมจำเป็นต้องอาศัยการตีความในการทำความเข้าใจเนื้อหาในภาพยนตร์ นอกจากนี้ผู้กำกับทั้ง 3 คนยังมีความตั้งใจที่จะสะท้อนให้เห็นถึงเรื่องราวสามัญที่เกิดขึ้นในวัฒนธรรมที่ญี่ปุ่น หรือนำประเด็นทางสังคมมาสะท้อนให้เห็นในอีกมุมมองหนึ่งโดยคงความเป็นกลางไว้ให้มากที่สุด