การศึกษาปัจจัยคัดสรรสำหรับการเรียนการสอนวิชาศิลปภาพถ่ายในระดับอุดมศึกษา

Abstract

ศึกษาปัจจัยคัดสรรสำหรับการเรียนการสอนวิชาศิลปภาพถ่าย ในด้านเนื้อหาและบริบทของศิลปภาพถ่าย ด้านกระบวนการสอน และด้านการตัดสินคุณค่าผลงานศิลปภาพถ่าย ประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ อาจารย์ผู้เกี่ยวข้องกับศิลปภาพถ่าย ในระดับอุดมศึกษา จำนวน 12 ท่าน ได้แก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าฯ ลาดกระบัง มหาวิทยาลัยรังสิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยศิลปากร และศิลปินช่างภาพ 5 ท่าน ได้จากการเลือกแบบเจาะจง โดยผู้สอนวิชาศิลปภาพถ่ายต้องมีประสบการณ์สอนมากกว่า 5 ปี และศิลปินช่างภาพต้องมีประสบการณ์สร้างผลงานมากกว่า 5 ปี การวิจัยนี้เป็นเทคนิคแบบเดลฟาย ใช้เครื่องมือวิจัย โดยรอบที่ 1 เป็นแบบสัมภาษณ์ปลายเปิด รอบที่ 2 และรอบที่ 3 เป็นแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า วิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่ามัธยฐาน และค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ ผลการวิจัยพบว่า อาจารย์และศิลปินช่างภาพ มีความคิดเห็นเกี่ยวกับ ปัจจัยคัดสรรที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ (ก) ด้านเนื้อหาและบริบทของศิลปภาพถ่าย (ข) ด้านกระบวนการสอน และ (ค) ด้านการตัดสินคุณค่าผลงานศิลปภาพถ่าย โดยส่วนรวมอยู่ในระดับเห็นด้วยอย่างยิ่งและเห็นด้วยมาก ผู้วิจัยจึงสามารถสรุปปัจจัยคัดสรรทั้ง 3 ด้าน สำหรับใช้ในการเรียนการสอนวิชาศิลปภาพถ่ายได้ สาระสำคัญสรุปได้ว่า การเรียนการสอนวิชาศิลปภาพถ่าย ผู้สอนจำเป็นต้องเข้าใจให้ชัดเจนกับปัจจัยคัดสรรทั้ง 3 ด้าน คือ (ก) ต้องเข้าใจเนื้อหาที่จะสอน โดยการกำหนดเนื้อหาต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์รายวิชา (ข) การกระบวนการสอนต้องสนับสนุนให้ผู้เรียนเข้าใจได้โดยง่าย และ (ค) หลักเกณฑ์ ขั้นตอนการตัดสินคุณค่าผลงานศิลปภาพถ่าย ต้องมีความหลากหลายในทฤษฎี ดังนั้น ผู้สอนจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ควรมีความรู้ และเป็นผู้เปิดใจกว้าง ซึ่งจะทำให้การเรียนการสอนวิชา ศิลปภาพถ่าย ถูกต้องและมีประสิทธิภาพ