การเสริมภูมิคุ้มกันในกุ้งกุลาดำ Penaeus monodon โดย Clostridium butyricum

Abstract

การศึกษาการใช้สารกระตุ้นในกุ้งกุลาดำโดยใช้สารกระตุ้นทางการค้า IE-04 และเซลล์ของ Clostridium butyricum ที่ทำให้ตายด้วยฟอร์มาลีนเสริมลงในอาหารและตรวจสอบความต้านทานต่อการเหนี่ยวนำให้เกิดโรค (challenge test) ด้วย Vibrio parahaemolyticus โดยการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ Vibrio harveyi และไวรัสหัวเหลือง (Yellow Head Virus, YHV) โดยการแช่ รวมทั้งตรวจสอบการตอบสนองโดยเซลล์ คือ การเกิด phagocytosis และ phagocytic index การตอบสนองโดยสารน้ำ คือ bactericidin พบว่าการเสริมด้วยสารกระตุ้น IE-04 ความเข้มข้น 100 ppm และการเสริมด้วยเซลล์ของ C. butyricum ความเข้มข้น 100 ppm ติดต่อกัน 30 วัน จะช่วยเพิ่มความต้านต่อ V. harveyi โดยมีค่า RPS (Relative Percent Survival) เท่ากัน 37.93% และ 27.59% ตามลำดับ และความต้านทานต่อ V. harveyi จะหมดไปหลังหยุดให้ 7 วัน ความต้านทานต่อ YHV จะเพิ่มขึ้นเล็กน้อยโดยพบว่ามีการตายซ้ำกว่ากลุ่มควบคุม (RPS เท่ากับ 16% และ 20% ตามลำดับ) และคงอยู่หลังหยุดให้ 7 วัน (RPS เท่ากับ 46.18% และ 15.37% ตามลำดับ) และพบ bactericidin สูงกว่ากลุ่มควบคุม 4 เท่า และคงอยู่หลังหยุดให้ 7 วัน ในกลุ่มที่เสริมด้วยเซลล์ของ C. butyricum มีการเกิด phagocytosis และ phagocytic index เพิ่มขึ้นหลังหยุดให้การเสริม 7 วัน ส่วนการเสริมด้วยสารกระตุ้น IE-04 ความเข้มข้น 100 ppm เซลล์ของ C. butyricum ความเข้มข้น 100 ppm และสารผสมระหว่างสารกระตุ้น IE-04 และเซลล์ของ C. butyricum ในอันตราส่วน 1:1 ความเข้มข้น 100 และ 200 ppm เป็นเวลา 7 วัน พบว่าในกลุ่มที่เสริมด้วยสารกระตุ้น IE-04 จะมีความต้านทานต่อ YHV เพิ่มขึ้นหลังหยุดให้ 7 และ 14 วัน (RPS เท่ากับ 38.46% และ 27.27% ตามลำดับ) และพบ Bactericidin สูงกว่ากลุ่มควบคุม 4 เท่า หลังหยุดให้ 7 วัน กลุ่มที่ได้รับการเสริมด้วยเซลล์ของ C. butyricum มีความต้านทานต่อ YHV สูงขึ้นและคงอยู่หลังหยุดให้ 7 วัน (RPS เท่ากับ 20.0% และ 53.85% ตามลำดับ) โดยไม่พบการเพิ่มของ bactericidin แต่พบการเพิ่มขึ้นของ % phagocytosis ส่วนในกลุ่มที่ได้รับสารผสมระหว่าง IE-04 และเซลล์ของ C. byturicum ความเข้มข้น 100 ppm มีความต้านทานต่อ V. harveyi และ YHV เล็กน้อย (RPS เท่ากับ 26.32 และ 25.0% ตามลำดับ) โดยไม่พบการเพิ่มขึ้นของระดับ Bactericidin และ % phagocytosis ส่วนความเข้มข้น 200 ppm มีความต้านทานต่อ V. harveyi สูงขึ้นหลังหยุดให้ 7 วัน (RPS 46.67%) โดยไม่พบการเพิ่มของ Bactericidin, % phagocytosis และความต้านทานต่อ YHV การศึกษานี้พบว่าการเพิ่มความต้านทานต่อ YHV และ V. harveyi ไม่มีความสัมพันธ์กับการเพิ่ม bactericidin และ % phagocytosis การเสริมด้วยเซลล์ของ C. butyricum น่าจำมีแนวโน้มในการเพิ่มความต้านทานต่อการเกิดโรคในกุ้งกุลาดำได้