การประเมินวัฏจักรชีวิตของกระบวนการผลิตและจ่ายน้ำประปา กรณีศึกษาการประปาส่วนภูมิภาคสาขาเชียงราย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตลอดวัฏจักรชีวิตของกระบวนการผลิตและจ่ายน้ำประปา รวมถึงผลกระทบที่ลดลงได้จากการดำเนินโครงการลดน้ำสูญเสียจากระบบจ่ายน้ำประปา โดยใช้กรณีศึกษาของการประปาส่วนภูมิภาคจังหวัดเชียงราย และมีเป้าหมายพัฒนาตารางคำนวณสำหรับประเมินผลกระทบจากการลดน้ำสูญเสียเพื่อประยุกต์ใช้ในหน่วยงานของการประปาในพื้นที่อื่นๆ ต่อไป พร้อมจัดทำข้อเสนอแนะในการส่งเสริมและเพิ่มประสิทธิภาพของการลดน้ำสูญเสียในอนาคต งานวิจัยได้รวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากกรณีศึกษาของการประปาส่วนภูมิภาคจังหวัดเชียงราย ระหว่างปี 2554-2556 มาประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมตลอดวัฏจักรชีวิตโดยใช้โปรแกรม SimaPro เวอรชั่น 7.3.3 ประเมินผลกระทบในลักษณะ Endpoint ด้วย วิธี ReCiPe ในการวิเคราะห์หาประเภทและขนาดของผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากการผลิตและแจกจ่ายน้ำประปา และจากการเกิดน้ำสูญเสีย ผลการวิจัย พบว่าการผลิตและจ่ายน้ำประปาของกรณีศึกษาทำให้เกิดก๊าซเรือนกระจกเป็นปริมาณเท่ากับ 0.173 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อลูกบาศก์เมตร โดยมีก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากส่วนของการผลิตเท่ากับ 0.101 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อลูกบาศก์เมตร และปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากการแจกจ่ายน้ำประปาเท่ากับ 0.072 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อลูกบาศก์เมตร ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่สามารถลดลงได้จากการดำเนินโครงการลดน้ำสูญเสียระหว่างปี 2554-2556 ของกรณีศึกษาเท่ากับ 131,075 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า การประเมินระดับผลกระทบสิ่งแวดล้อมรวมแบบ Single Score ของทั้งระบบคิดระหว่างปี 2554-2556 มีค่าระหว่าง 0.0245 Pt, 0.0373 Ptและ0.0354 Pt ตามลำดับ กลุ่มเป้าหมายที่ได้รับผลกระทบสิ่งแวดล้อมมากที่สุดคือ การลดลงของทรัพยากรคิดเป็น 60.77% ของผลกระทบสิ่งแวดล้อมทั้งหมด รองลงมาคือสุขภาพของมนุษย์คิดเป็น 36.23% ของผลกระทบสิ่งแวดล้อมทั้งหมด และ ผลกระทบต่อระบบนิเวศ มีระดับผลกระทบน้อยที่สุดคิดเป็น 3% ของผลกระทบสิ่งแวดล้อมทั้งหมด