ไมตรัลแอนนูลัสในผู้ป่วยรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน เปรียบเทียบกับกลุ่มที่ไม่มีความผิดปกติทางโครงสร้างของหัวใจจากการตรวจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจทางหลอดอาหารสามมิติ โดยใช้โปรแกรมไมตรัลวาล์วควอนติฟิเคชั่น

Abstract

ที่มา โรครูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน เป็นความผิดปกติของหัวใจแต่กำเนิด โดยพบร่วมกับความผิดปกติของลิ้นหัวใจไมตรัลรั่วได้บ่อย การรักษาโรครูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบนด้วยการปิดรูรั่วนั้น ทำให้ความรุนแรงของลิ้นหัวใจไมตรัลรั่วดีขึ้นเป็นส่วนมาก อย่างไรก็ตามมีบางรายงาน พบว่ามีลิ้นหัวใจไมตรัลรั่วขึ้นใหม่ หรือรุนแรงมากขึ้นภายหลังปิดรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน โดยพบว่าในกลุ่มนี้ไมตรัลแอนนูลัสมีขนาดใหญ่กว่า การศึกษานี้ ต้องการเปรียบเทียบขนาดของไมตรัลแอนนูลัสในผู้ป่วยรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน กับกลุ่มที่ไม่มีความผิดปกติทางโครงสร้างของหัวใจ ว่ามีความแตกต่างตั้งแต่ก่อนทำการรักษาปิดรูรั่วอยู่แล้วหรือไม่ ซึ่งอาจเป็นคำอธิบายของปรากฎการณ์ดังกล่าวข้างต้น วิธีการศึกษา การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบ Aged-match analytic cross-sectional study ผู้ป่วยที่ยินยอมเข้าร่วมการรักษา แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้ป่วยโรครูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน และกลุ่มควบคุม ซึ่งไม่มีความผิดปกติของโครงสร้างหัวใจ โดยคณะผู้วิจัยใช้ผู้ป่วยหลอดเลือดสมองอุดตัน ที่สงสัยว่ามีสาเหตุจากลิ่มเลือดจากห้องหัวใจ และมีข้อบ่งชี้ของการตรวจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจทางหลอดอาหารเป็นกลุ่มควบคุม ผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม ได้รับการตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจทางหลอดอาหารตามข้อบ่งชี้ และเก็บภาพลิ้นหัวใจไมตรัล 3 มิติ แบบ full volume one beat วัดขนาดไมตรัลแอนนูลัสโดยใช้โปรแกรมไมตรัลวาล์วควอนติฟิเคชั่น เวอร์ชั่น 7.0, ฟิลลิปอัลตราซาวด์, โบเทล, วอชิงตัน, ประเทศสหรัฐอเมริกา ผลการศึกษา ผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งหมด 24 ราย (กลุ่มละ 12 ราย) ผู้ป่วยในกลุ่มรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบนส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (9 คน คิดเป็นร้อยละ 75.0) ต่างจากลุ่มควบคุมซึ่งส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (เป็นเพศหญิง 4 คน คิดเป็นร้อยละ 30.8; P = 0.041) ดัชนีไมตรัลแอนนูลัสในแนวหน้าหลัง (anteroposterior diameter index: AP diameter index) และในแนวข้าง (anterolateral- posteromedial diameter index: ALPM diameter index) ในกลุ่มผู้ป่วยรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน มากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม (20.20 ± 2.22 และ18.26 ± 1.85 มิลลิเมตร/ เมตร2 ตามลำดับ ใน AP diameter index; P = 0.029, 23.39 ± 3.88 และ 20.56 ± 1.95 มิลลิเมตร/ เมตร2ตามลำดับ ใน ALPM diameter index; P = 0.034) ส่วนดัชนีความสูงไมตรัลแอนนูลัส และดัชนีพื้นที่ไมตรัลแอนนูลัสนั้น ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P = 0.235 สำหรับดัชนีความสูง และ P = 0.064 สำหรับดัชนีพื้นที่) สรุป ผู้ป่วยรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน มีค่าดัชนีไมตรัลแอนนูลัสในแนวหน้าหลัง และแนวข้าง มากกว่ากลุ่มควบคุมซึ่งไม่มีความผิดปกติทางโครงสร้างของหัวใจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ซึ่งข้อมูลนี้อาจมีประโยชน์ในการศึกษาต่อไปถึงคำอธิบายการเกิดลิ้นหัวใจไมตรัลรั่วขึ้นใหม่ หรือรุนแรงมากขึ้นภายหลังปิดรูรั่วผนังกั้นหัวใจห้องบน