การกระจายเชิงสถิติของหน่วยเสียงพยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์ในพยางค์ที่เป็นคำและส่วนประกอบของคำในภาษาไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาการกระจายเชิงสถิติของหน่วยเสียงพยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์ในพยางค์ 3 ประเภท คือ พยางค์ที่เป็นคำ พยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำและพยางค์ที่เป็นได้ทั้งคำและส่วนประกอบของคำในภาษาไทย เพื่อเปรียบเทียบลักษณะและรูปแบบการกระจายของหน่วยเสียง ว่าเหมือนหรือต่างกันอย่างไร โดยพิจารณารูปแบบการกระจายของหน่วยเสียงตามตัวแปรต่างๆ คือ ชุดของหน่วยเสียง ตำแหน่งของหน่วยเสียงในพยางค์ การปรากฏในพยางค์เสียงสั้นและพยางค์เสียงยาว การปรากฏในพยางค์เป็นและพยางค์ตาย และการปรากฏในโครงสร้างพยางค์แบบต่างๆจากการวิเคราะห์ผู้วิจัยพบว่า หน่วยเสียงพยัญชนะโดยรวมและหน่วยเสียงพยัญชนะท้ายมีรูปแบบการกระจายเหมือนกันในพยางค์ทั้งสามประเภท ในขณะที่รูปแบบการกระจายของหน่วยเสียงพยัญชนะต้นในพยางค์ที่เป็นคำแตกต่างจากพยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำและพยางค์ที่เป็นได้ทั้งคำและส่วนประกอบของคำ ซึ่งมีรูปแบบการกระจายคล้ายคลึงกันสำหรับหน่วยเสียงสระพบว่ารูแบบการกระจายของหน่วยเสียงสระที่ปรากฏในพยางค์ที่เป็นคำแตกต่างจากพยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำ โดยพยางค์ที่เป็นได้ทั้งคำและส่วนประกอบของคำมีรูปแบบการกระจายที่คล้ายคลึงกับพยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำ สำหรับหน่วยเสียงวรรณยุกต์พบว่ารูปแบบการกระจายของหน่วยเสียงวรรณยุกต์ในพยางค์ที่เป็นคำแตกต่างจากพยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำ โดยที่รูปแบบการกระจายในพยางค์ที่เป็นได้ทั้งคำและส่วนประกอบของคำคล้ายคลึงกับพยางค์ที่เป็นส่วนประกอบของคำหน่วยเสียงพยัญชนะต้นที่มีการปรากฏมากที่สุดในพยางค์ทุกประเภทเป็นหน่วยเสียงฐานปุ่มเหงือกและหน่วยเสียงพยัญชนะท้ายที่มีการปรากฏมากที่สุดในพยางค์ทุกประเภทเป็นหน่วยเสียงฐานแพดานอ่อน หน่วยเสียงสระที่ปรากฏมากที่สุดในพยางค์ทุกประเภทเป็นหน่วยเสียงสระกลาง-ต่ำ / a-a:/ ส่วนหน่วยเสียงที่ปรากฏมากที่สุดในพยางค์ทุกประเภท คือ วรรณยุกต์เอกลักษณะการกระจายเชิงสถิติของหน่วยเสียงที่ได้จากการวิจัยนี้ บางส่วนสามารถอธิบายได้ในแนวภาษาศาสตร์เชิงประวัติ และบางส่วนก็สามารถจะอธิบายได้ในแนวภาษาศาสตร์วรรณนา