นโยบายการกำหนดราคาค่าห้องพิเศษของโรงพยาบาลศูนย์ ในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข : กรณีศึกษาโรงพยาบาลชลบุรี

Abstract

ภาวะการขาดดุลด้านการบริหารการเงินที่ปรากฎอยู่ทั่วไปในโรงพยาบาลรัฐ เป็นปัญหาสำคัญประการหนึ่งที่กระทรวงสาธารณสุขให้ความสนใจ โดยที่ห้องพิเศษในโรงพยาบาลเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญแหล่งหนึ่ง จึงได้เลือกโรงพยาบาลชลบุรีเป็นกรณีตัวอย่างเพื่อศึกษา เพื่อตอบคำถามสำคัญดังนี้ (1) ราคาห้องพิเศษปัจจุบันของโรงพยาบาลชลบุรีมีความเหมาะสมหรือไม่ (2) การกำหนดราคาที่เหมาะสมของห้องพิเศษควรมีวิธีการอย่างไร (3) ราคาห้องพิเศษของโรงพยาบาลชลบุรีควรเป็นเท่าใด ทั้งนี้ ผู้ทำการศึกษาได้ใช้วิธีประยุกต์เป็นเครื่องมือในการหาคำตอบ เพื่อมุ่งประสานทางด้านการศึกษาและการนำไปสู่การปฏิบัติที่ไม่ซับซ้อน อาศัยข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ผสมผสานกับการสังเกตและการสัมภาษณ์ความคิดเห็นจากผู้เชี่ยวชาญอย่างไม่เป็นทางการ แล้วทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้เทคนิคพื้นฐาน ได้แก่ การใช้กราฟเส้น การใช้สมการถดถอยแบบพหุ และการคำนวณทางคณิตศาสตร์ เป็นต้น ผลการศึกษาพบว่า (1) การบริหารโรงพยาบาลขาดดุลมาโดยตลอดนับตั้งแต่ พ.ศ. 2526-2531 การเพิ่มราคาค่าห้องพิเศษไม่สอดคล้องกับการเพิ่มของมูลค่าผลิตภัณฑ์จังหวัด เมื่อคำนวณค่าความยืดหยุ่นของอุปสงค์ของห้องพิเศษต่อราคาและรายได้มีผลลัพธ์ว่า การเพิ่มราคาห้องพิเศษหรือจำนวนห้องพิเศษสามารถกระทำได้ (2) การกำหนดราคาที่เหมาะสมควรนำราคาค่าเสียโอกาสของการใช้เนื้อที่มาคิดร่วมกับต้นทุนรวมตามปกติและกำไรตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดด้วย โดยมีตัวคูณซึ่งเป็นแฟคเตอร์นโยบายเป็นตัวถ่วงน้ำหนัก (3) ราคาห้องพิเศษที่ควรเป็นการศึกษาสูงกว่าราคาปัจจุบันของโรงพยาบาลชลบุรีประมาณร้อยละ 2-0 ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของห้องพิเศษ แต่เมื่อเทียบกับราคาโรงพยาบาลเอกชน เฉพาะห้องเตียงคู่พัดลมเท่านั้นที่ราคาสูงกว่าเล็กน้อย (17%) ส่วนห้องวีไอพี และห้องเดี่ยวปรับอากาศจะถูกกว่าราคาที่กำหนด (41 และ 61% ตามลำดับ) โดยสรุป นโยบายกำหนดราคาห้องพิเศษของโรงพยาบาลศูนย์ ควรจะต้องมีการพิจารณา และกำหนดราคาโดยคณะผู้บริหารโรงพยาบาล โดยคำนึงถึงราคาค่าเสียโอกาสของเนื้อที่อาคารและกำไรที่ควรจะเป็น ทั้งนี้ราคาที่กำหนดไม่ควรจะสูงกว่าราคาของบริการในภาคเอกชนที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน