เครือข่ายความหมายของคำว่า 'ออก' ในภาษาไทย : การศึกษาแนวอรรถศาสตร์ปริชาน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจำแนกความหมายของคำว่า 'ออก' วิเคราะห์มโนทัศน์ของความหมาย และอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างความหมายเหล่านั้น การวิจัยนี้ใช้แนวคิดอรรถศาสตร์ปริชาน ผู้วิจัยใช้แนวคิดภาพร่างในการวิเคราะห์มโนทัศน์ของความหมาย และใช้แนวคิดอุปลักษณ์และนามนัยในการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างความหมาย ผลการวิจัยพบว่าคำว่า 'ออก' มี 10 ความหมาย ได้แก่ 1) การเคลื่อนที่จากภายในสู่ภายนอก 2) การเริ่มต้นการกระทำ 3) การเลิกสมาคม 4) การพ้นสภาพ 5) การทำให้เกิดชีวิตใหม่ 6) การสร้างให้เกิดขึ้น 7) การจ่าย 8) ความสำเร็จ 9) การประมาณว่าค่อนข้าง และ 10) ความชัดเจน ภาพร่างของความหมายของ ออก มีองค์ประกอบพื้นฐาน 3 ส่วน คือ สิ่งโคจร สิ่งอ้างอิง และเส้นทาง สิ่งโคจรเคลื่อนที่ตามเส้นทางจากภายในสู่ภายนอกสิ่งอ้างอิง ความหมายของคำว่า 'ออก' มีความสัมพันธ์กันเป็นเครือข่าย โดยความหมายที่ 1 เป็นความหมายพื้นฐาน และความหมายที่ 2-10 เป็นความหมายที่ขยายจากความหมายพื้นฐาน ความสัมพันธ์ระหว่างความหมายเกิดจากกระบวนการปริชาน 2 กระบวนการ คือ อุปลักษณ์ และนามนัย