ศิลาวรรณนาและธรณีเคมีของหินเมฟิก-อัลตราเมฟิก บริเวณพื้นที่น่าน บริเวณพื้นที่น่านและอุตรดิตถ์

Abstract

ตะเข็บธรณีน่านตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศไทยบริเวณจังหวัดน่านและอุตรดิตถ์ ซึ่งเป็นบริเวณที่มีความซับซ้อนทั้งทางด้านธรณีวิทยาและโครงสร้าง นอกจากนั้นยังพบแนวของหินเมฟิก-อัลตราเมฟิกแผ่กระจายในพื้นที่ดังกล่าว ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทางศิลาวรรณนา และธรณีเคมี รวมถึงวิเคราะห์ธรณีแปรสัณฐานในบริเวณพื้นที่ศึกษา จากการสารวจระยะทางไกลจากภาพถ่ายดาวเทียม พบโครงสร้างส่วนใหญ่วางตัวในแนวตะวันออกเฉียงเหนือ จากการสารวจภาคสนามและศิลาวรรณนา พบว่าหินกลุ่มอัลตราเมฟิกในพื้นที่ศึกษาประกอบด้วย หินเซอร์เพนทีนดันไนต์ หินเซอร์เพนทีนเวอไลต์ หินเซอร์เพนทีนฮารส์เบอร์ไกท์ หินโอลิวีนไคลโนไพรอกซีนไนท์ และหินเซอร์เพนทีนเพอริโดไทต์ที่ถูกแปรสภาพ ซึ่งส่วนใหญ่ถูกแปรเปลี่ยนเป็นแร่เซอร์เพนทีน ดังนั้นหินกลุ่มนี้จึงไม่เหมาะสาหรับการทาธรณีเคมี เพื่อวิเคราะห์ธรณีแปรสัณฐาน ส่วนหินกลุ่มเมฟิกประกอบด้วย หินแกบโบร หินโอลิวีนแกบโบร หินฮอร์นเบลนด์แกบโบร และหินบะซอลต์ ซึ่งหินกลุ่มนี้ถูกแปรเปลี่ยนน้อยกว่ากลุ่มอัลตราเมฟิก ดังนั้นหินกลุ่มนี้จึงมีเหมาะสมสาหรับการทาธรณีเคมี เพื่อที่จะวิเคราะห์ธรณีแปรสัณฐานต่อไป ผลการวิเคราะห์ธรณีเคมีของหินแกบโบรในพื้นที่ศึกษา บ่งชี้ว่าเกิดจากลาดับชุดแม็กมา (magma series) ประเภท tholeiitite และจากการวิเคราะห์ด้วย REE pattern plot พบว่าหินแกบโบร โดยเริ่มแรกนั้นเกิดขึ้นในบริเวณภาคพื้นมหาสมุทรซึ่งมีธรณีแปรสัณฐานเป็นแบบเทือกเขากลางสมุทร (N-MORB) โดยเป็นส่วนหนึ่งของชุดหินโอฟิโอไลต์ หลังจากนั้นเกิดการมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกทาให้เกิดเป็นแนวหินพอกพูนซับซ้อน