โครงสร้างตลาดและพฤติกรรมการแข่งขันของธุรกิจโรงเรียนนานาชาติ ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาพรวม โครงสร้างตลาด พฤติกรรมการแข่งขัน รวมถึงความสามารถในการแข่งขันของธุรกิจโรงเรียนนานาชาติ โดยมีขอบเขตการศึกษาคือ โรงเรียนนานาชาติที่เปิดสอนตั้งแต่ระดับอนุบาลถึงมัธยมศึกษาตอนปลายในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลโดยใช้หลักสูตรแบบประเทศอเมริกา อังกฤษ หรือระบบ International Baccalaureate การศึกษาโครงสร้างตลาดในส่วนของการกระจุกตัวคำนวณโดยใช้ดัชนีการกระจุกตัวและดัชนีเฮอร์ฟิลดัล จากนั้นทำการวิเคราะห์พฤติกรรมการแข่งขันของธุรกิจโรงเรียนนานาชาติในเชิงพรรณาโดยแบ่งเป็นพฤติกรรมด้านราคาและไม่ใช่ราคา ส่วนความสามารถในการแข่งขันใช้การวิเคราะห์ตาม Porter's Diamond Model ของ Michael E. Porter ผลการศึกษาในส่วนของโครงสร้างตลาด พบว่า ธุรกิจโรงเรียนนานาชาติมีการกระจุกตัวในระดับปานกลางค่อนข้างมากแต่มีแนวโน้มลดลง ส่งผลให้มีการแข่งขันในระดับหนึ่ง ในแต่ละโรงเรียนมีความแตกต่างในรายละเอียด และมีอุปสรรคในการเข้าออกจากตลาด จัดได้ว่าธุรกิจโรงเรียนนานาชาติมีโครงสร้างตลาดแบบตลาดกึ่งแข่งขันกึ่งผูกขาด (Monopolistic Competition) ในด้านพฤติกรรมการแข่งขัน พบว่า ธุรกิจโรงเรียนนานาชาตินิยมใช้การแข่งขันในด้านไม่ใช่ราคาโดยเน้นแข่งขันในด้านสิงอำนวยความสะดวกและคุณภาพบุคลากร ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของผู้ปกครอง และคาดว่าในอนาคต การโฆษณาจะมีบทบาทมากขึ้นในการแข่งขัน ผลการศึกษาความสามารถในการแข่งขัน พบว่า ประเทศไทยมีความพร้อมในอุปทานด้านต่าง ๆ กล่าวคือ มีจำนวนนักเรียนในโรงเรียนนานาชาติเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและมีความต้องการที่มีลักษณะเฉพาะประกอบกับมีธุรกิจสนับสนุนและต่อเนื่อง รวมถึงกลยุทธ์ต่าง ๆ ที่ช่วยส่งเสริมธุรกิจโรงเรียนนานาชาติ ทำให้ธุรกิจโรงเรียนนานาชาติมีความสามารถในการแข่งขันในระดับเป็นที่น่าพอใจ และพบว่าประสบความสำเร็จในการเป็นศูนย์กลางการศึกษาในระดับภูมีภาคพร้อมก้าวสู่การแข่งขันในระดับนานาชาติ ดังนั้นภาครัฐควรให้การสนับสนุนธุรกิจโรงเรียนนานาชาติทั้งในด้านนโยบายและการปฏิบัติ เพื่อให้ธุรกิจโรงเรียนนานาชาติเป็นธุรกิจที่ทำรายได้ให้กับประเทศ สามารถแข่งขันกับประเทศผู้นำทางการศึกษาอื่น ๆ ได้ และเป็นหนึ่งในประเทศศูนย์กลางการศึกษานานาชาติในอนาคต