การให้ความคุ้มครองทางกฎหมายแก่วิธีการดำเนินการทางธุรกิจ

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มุ่งศึกษาถึงแนวทางการให้ความคุ้มครองทางกฎหมายแก่วิธีการดำเนินการทางธุรกิจ (business methods) โดยศึกษาการให้ความคุ้มครองตามหลักกฎหมายของประเทศสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และสหราชอาณาจักร ซึ่งเป็นประเทศที่ได้ให้ความคุ้มครองแก่วิธีการดำเนินการทางธุรกิจภายใต้กฎหมายสิทธิบัตร นอกจากนี้ ยังได้ศึกษาขอบเขตการให้ความคุ้มครองภายใต้กฎหมายสิทธิบัตรของไทย เพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมที่สุดในการให้ความคุ้มครองแก่วิธีการดำเนินการทางธุรกิจภายใต้กฎหมายไทย จากการศึกษาพบว่า วิธีการดำเนินการทางธุรกิจไม่สามารถขอรับความคุ้มครองภายใต้กฎหมายสิทธิบัตรไทยได้ เนื่องจากรูปแบบของวิธีการดำเนินการทางธุรกิจไม่มีลักษณะเป็นการประดิษฐ์ตามที่กฎหมายสิทธิบัตรไทยกำหนด อย่างไรก็ดี วิธีการดำเนินการทางธุรกิจอาจได้รับความคุ้มครองภายใต้กฎหมายลิขสิทธิ์ และกฎหมายความลับทางการค้าได้ แต่กฎหมายดังกล่าวยังไม่สามารถให้ความคุ้มครองที่เหมาะลมแกวิธีการดำเนินการทางธุรกิจ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ จึงได้เสนอให้มีการออกกฎหมายลักษณะเฉพาะ (sui generis) อันจะทำให้วิธีการดำเนินการทางธุรกิจได้รับความคุ้มครองที่เหมาะสม โดยกฎหมายดังกล่าวอาจให้ความคุ้มครองในลักษณะเดียวกับกฎหมายสิทธิบัตร คือ การให้สิทธิเด็ดขาดแต่เพียงผู้เดียว (exclusive right) แก่ผู้ทรงสิทธิเหนือทรัพย์สินทางปัญญาที่ได้รับความคุ้มครอง โดยผู้ทรงสิทธิ ต้องเปิดเผยข้อมูลความรู้เกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญาดังกล่าวเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนกับความคุ้มครองที่ได้รับ แต่กฎหมายลักษณะเฉพาะ (sui generis) จะมีการกำหนดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนและเหมาะลมเกี่ยวกับการให้ความคุ้มครองแก่วิธีการดำเนินการทางธุรกิจ ซึ่งจะเป็นประโยชน์กับประเทศมากที่สุด