การศึกษาประสิทธิภาพของพรีไบโอติกต่อการเจริญเติบโตและรอดชีวิตของโพรไบโอติกแลคติกแอซิดแบคทีเรีย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของพรีไบโอติกต่อการเจริญเติบโตและการรอดชีวิตเมื่อผ่านการท่าแห้งแบบพ่นฝอย (spray-drying) และระหว่างการเก็บรักษาของเชื้อโพรไบโอติก Lactobacillus plantarum ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่ในล่าไส้ของกุ้งขาว ส่าหรับน่าไปใส่ลงในผลิตภัณฑ์อาหารเลี้ยงกุ้งขาว เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรให้มากขึ้น ในการทดลองนี้มีพรีไบโอติกที่สนใจศึกษา 2 ชนิด ได้แก่ อินนูลิน (Inulin) และ ฟรุกโตโอลิโกแซคคาไรด์ (Fructooligosaccharides; FOS) ท่าการศึกษาโดยการเปรียบเทียบความสามารถในการเจริญเติบโตของเชื้อโพรไบโอติกที่เพาะเลี้ยงในอาหารเลี้ยงเชื้อ MRS broth ที่มีและไม่มีการเติมพรีไบโอติก เมื่อท่าการการตรวจนับเชื้อทุกชั่วโมงเป็นเวลา 6 ชั่วโมง พบว่าอาหารเลี้ยงเชื้อที่มีการเติมอินนูลินไม่ส่งผลต่อการเพิ่มจ่านวนของเชื้อโพรไบโอติกอย่างมีนัยส่าคัญ (P>0.05) และอาหารเลี้ยงเชื้อที่มีการเติมฟรุกโตโอลิโกแซคคาไรด์ส่งผลต่อการเพิ่มจ่านวนเชื้อโพรไบโอติอย่างมีนัยส่าคัญ (P≤0.05) เมื่อท่าการศึกษาผลของพรีไบโอติกต่อการรอดชีวิตของเชื้อโพรไบโอติกที่ผ่านท่าแห้งแบบพ่นฝอย โดยน่าเชื้อโพรไบโอติกมาผสมกับสารป้องกันเซลล์และน่าไปท่าแห้งแบบพ่นฝอย โดยก่าหนดอุณหภูมิลมร้อนขาเข้า 185 องศาเซลเซียส อุณหภูมิลมร้อนขาออก 85±5 องศาเซลเซียส อัตราป้อนคงที่ที่ 20 มิลลิลิตรต่อนาที ท่าการตรวจนับเชื้อก่อนและหลังการท่าแห้งแบบพ่นฝอย พบว่าอัตราการรอดชีวิตของเชื้อโพรไบโอติกที่เลี้ยงใน อาหารเลี้ยงเชื้อ MRS broth, MRS broth + Inulin และ MRS broth + FOS เท่ากับ 92.28, 92.40 และ92.40% ตามล่าดับ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าพรีไบโอติกทั้ง 2 ชนิดไม่มีผลต่ออัตราการรอดชีวิตของเชื้อโพรไบโอติก และท่าการศึกษาสภาวะการเก็บรักษาผงเชื้อโพรไบโอติกในถุงลามิเนตที่ปิดผนึกแบบสุญญากาศ โดยเก็บรักษาไว้ที่ 4 องศาเซลเซียส และอุณหภูมิห้อง (25 องศาเซลเซียส) เป็นเวลา 4 สัปดาห์ โดยแต่ละสัปดาห์จะวัดค่า aw , %MC และตรวจนับเชื้อ พบว่าค่า aw และ %MC ไม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดระยะเวลาการเก็บรักษา พบว่าอัตราการรอดชีวิตของเชื้อโพรไบโอติกเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียสที่เพาะเลี้ยงด้วยอาหารเลี้ยงเชื้อทั้ง 3 ชนิดไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยส่าคัญ (P>0.05) และอัตราการรอดชีวิตของเชื้อโพรไบโอติกเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง (25 องศาเซลเซียส ) ที่เพาะเลี้ยงด้วยอาหารเลี้ยงเชื้อที่มีการเติมพรีไบโอติกทั้ง 2 ชนิดและไม่มีการเติมพรีไบโอติกแตกต่างกันอย่างมีนัยส่าคัญ (P≤0.05) ซึ่งแสดงให้เห็นว่าพรีไบโอติกทั้ง 2 ชนิดช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตระหว่างการเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง (25 องศาเซลเซียส)