การตรวจหา ดี เอ็น เอ ของเชื้อไวรัสตับอักเสบ บี ในกลุ่มผู้ป่วยโรคตับเอกเสบ บี ชนิดเรื้อรัง และกลุ่มผู้ไม่ตอบสนองต่อการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ บี โดยวิธีการเพิ่มจำนวน ดี เอ็น เอ ในหลอดทดลอง

Abstract

การศึกษาและวิจัยในครั้งนี้ เป็นการตรวจหาเชื้อไวรัสตับอักเสบ บี โดยวิธี one-step nested PCR ซึ่งเป็นวิธีการที่พัฒนาขึ้นมาใหม่ เนื่องจากปัญหาที่สำคัญในการทำ nested PCR โดยวิธี ทั่ว ๆ ไปคือ ปัญหาของผลบวกปลอมอันเนื่องมาจากการเปิดฝาหลอดทดลองเพื่อนำเอา PCR product จาก first step PCR มาทำ nested PCR ปัญหาดังกล่าวสามารถหลีกเลี่ยงได้ด้วยการทำ one-step nested PCR ซึ่งเป็นการทำ nested PCR ในหลอดทดลองเดียวกันกับ first step PCR โดยที่ไม่จำเป็นต้องเปิดฝาหลอดทดลอง กล่าวคือ ใส่ inrer primer ไว้ที่ฝาหลอดทดลอง เมื่อเสร็จสินการทำ first step PCR จึงนำหลอดทดลองไปปั่นเพื่อให้ inner primer ตกลงไปใน reaction mixture จากนั้นจึงนำไปเพิ่มจำนวน DNA อีกครั้งหนึ่ง นอกจากนี้วิธีการ one-step nested PCR ยังสามารถบอกปริมาณอย่างคร่าว ๆ ของ target DNA ได้อีกด้วยในการตรวจหา HBV DNA โดยวิธี one-step nested PCR ในกลุ่มบุคคลที่ไม่ตอบสนอง ต่อการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ บี พบว่าในกลุ่ม non-responder ที่มีสุขภาพสมบูรณ์จำนวน 9 ราย สามารถตรวจพบ HBV DNA ได้จานวน 3 รายหรือดิดเป็นร้อยละ 33.3 และในกลุ่ม non-responder ทีเคยเป็นโรคไวรัสตับอักเสบ บี มาก่อน (ex-chronic carrier) จำนวน 12 ราย สามารถตรวจพบ HBV DNA ได้จานวน 6 ราย หรือดิดเป็นร้อยละ 50 จากผลการวิจัยในครั้งนี้อาจอธิบายได้ว่าสาเหตุที่กลุ่มบุคคลดังกล่าวไม่ตอบสนองต่อการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ บี อาจเนื่องมาจากความบกพร่องทางด้าน ภูมิคุ้มกันของบุคคลเหล่านี้ทีเรียกว่า low dose immunotolerance