การหาปริมาณสารกัมมันตรังสีในปูนซีเมนต์ โดยวิธีแกมมาสเปกโตรเมตรี

Abstract

การวิจัยนี้ได้วัดรังสีหาปริมาณโปแทสเซียม ยูเรเนียม และทอเรียมในตัวอย่างปูนซีเมนต์และในวัตถุดิบที่ใช้ผลิตปูนซีเมนต์ โดยวิธีแกมมาสเปกโตรเมตรี ใช้ตัวอย่างและสารมาตรฐานประมาณ 400 กรัม บรรจุภายในกล่องพลาสติกเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 นิ้ว และหนาประมาณ 2.5 นิ้ว ทิ้งไว้อย่างน้อย 3 สัปดาห์ เพื่อให้เกิดสมดุลย์ทางกัมมันตภาพรังสี และใช้หัววัดรังสีชนิดโซเดียมไอโอไดด์ (ทัลเลียม) ขนาด 5 x 5 นิ้ว วัดรังสีแกมมาที่พลังงาน 1.46, 1.76 และ 2.62 MeV ซึ่งสลายตัวออกมาจากโปแทสเซียม-40 บิสมัท-214 (ผลิตผลของยูเรเนียม-238) และทัลเลียม-208 (ผลิตผลของทอเรียม-232) ตามลำดับ ผลการวิเคราะห์ปริมาณโปแทสเซียม ยูเรเนียม และทอเรียมในปูนซีเมนต์ 10 ตัวอย่าง จาก 4 ยี่ห้อ รวมทั้งวัตถุดิบก่อนเข้าสู่เตาเผา และปูนเม็ด พบว่ามีปริมาณอยู่ในช่วง 80.38 ถึง 331.15, 18.98 ถึง 74.46 และ 13.92 ถึง 34.19 เบคเคอเรล ต่อกิโลกรัม ตามลำดับ ปริมาณโปแทสเซียม ยูเรเนียม และทอเรียม ในวัตถุดิบที่ใช้ผลิตปูนซีเมนต์ ได้แก่ ดินดาน หินปูน แร่เหล็ก และศิลาแลง พบว่ามีปริมาณอยู่ในช่วง 5.68 ถึง 894.27, 2.40 ถึง 49.89 และ 2.97 ถึง 63.97 เบคเคอเรล ต่อกิโลกรัม ตามลำดับ ได้เปรียบเทียบผลวิเคราะห์ของบางตัวอย่าง กับวิธีการเรืองรังสีเอกซ์ และวิธีนิวตรอนแอกติเวชันพบว่าผลที่ได้น่าพอใจ