กระบวนการนำเสนอข่าวของสื่อมวลชนกรณีพระยันตระ

Abstract

เพื่อวิเคราะห์กระบวนการนำเสนอข่าวของสื่อมวลชน กรณีพระยันตระด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งอาศัยการเก็บรวบรวมข้อมูลจากข่าวหนังสือพิมพ์และข่าวจากโทรทัศน์ ในช่วงเดือนมกราคม-มีนาคม พ.ศ. 2538 และสัมภาษณ์บรรณาธิการ หัวหน้าข่าว และนักข่าวจำนวน 11 ท่าน แนวคิดเกี่ยวกับการนำเสนอข่าวของสื่อมวลชน พบว่านอกจากสื่อมวลชนจะตระหนักถึงแนวนโยบายขององค์กร และผู้บริหารงานข่าวแล้ว ยังคำนึงถึงหน้าที่ของสื่อมวลชนในการแสวงหาข้อเท็จจริง เพื่อนำเสนอให้ประชาชนทราบถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เพราะเห็นว่าข่าวนี้มีองค์ประกอบทางข่าวสูง ส่วนแนวทางในการคัดเลือกประเด็นข่าวของสื่อมวลชน ต้องอยู่ภายใต้นโยบายขององค์กรและผู้บริหารงานข่าวเช่นเดียวกัน และต้องเป็นข่าวที่ผู้คนให้ความสนใจและมีผลกระทบต่อคนจำนวนมาก โดยจะนำประเด็นเล็กๆ ของเหตุการณ์มานำเสนอเป็นสีสันของข่าว วิธีการนำเสนอข่าวของหนังสือพิมพ์ จะใช้กลวิธีและรายละเอียดในการนำเสนอที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับแนวนโยบายขององค์กรและความถนัดของผู้เขียนข่าว เช่น การพาดหัวข่าว การใช้ถ้อยคำ ภาษา คำย่อ และเครื่องหมายต่างๆ เพื่อดึงดูดความสนใจและเร้าอารมณ์ สร้างความรู้สึกให้กับผู้อ่าน ในบางครั้งยังสร้างความโน้มน้าวใจด้วยการใช้คำที่แสดงอคติโดยใส่ความคิดเห็นของผู้เขียนลงไปในข่าว และเนื่องจากเหตุการณ์นี้มีผู้คนสนใจเป็นจำนวนมาก จึงนำเสนอในลักษณะลำดับเหตุการณ์ตามเวลาที่เกิดขึ้นเป็นฉากๆ และนำเอกสารหลักฐาน รูปภาพ สลิปบัตรเครดิต กราฟฟิค แผนผัง มาเสนอเพื่อเป็นการยืนยันข้อเท็จจริง และสร้างความน่าเชื่อถือให้กับข่าว ส่วนโทรทัศน์จะใช้ภาษาในการนำเสนอข่าวที่ค่อนข้างเป็นทางการ และตรงไปตรงมาตามข้อเท็จจริง แตกต่างกันที่จังหวะและลีลาของผู้อ่านข่าวแต่ละช่อง มีการนำเสนอหัวข่าวเพื่อสรุปประเด็นหรือสรุปใจความสำคัญของเนื้อข่าว การนำเสนอเนื้อข่าวจะอิงเหตุการณ์และบุคคลที่เกี่ยวข้องเป็นหลัก และใช้เทคนิคการตัดต่อเพื่อลำดับเหตุการณ์ นอกจากนี้ยังพบว่ามีปัจจัยภายนอกและภายในหลายประการที่มีส่วนกำหนดให้แต่ละองค์กรมีวิธีการนำเสนอที่แตกต่างกันคือ สภาพการแข่งขัน การนับถือศาสนา นโยบาย คุณค่าของข่าว กฎหมาย จรรยาวิชาชีพ อุปกรณ์เครื่องมือ บุคคล รวมทั้งข้อจำกัดทางด้านเวลา