แนวทางการพิจารณาภาพสถาปัตยกรรมทางด้านสุนทรียภาพ

Abstract

สุนทรียภาพหรือความรู้สึกถึงคุณค่าของสิ่งที่งาม มีความสำคัญต่อการรับรู้และความประทับใจของมนุษย์ แต่เป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนโดยมีตัวแปรที่มีความสำคัญ และมีอิทธิพลต่อความรู้สึกอยู่มากจุดประสงค์ของวิทยานิพนธ์นี้ เพื่อทำการศึกษาอิทธิพลของตัวแปรต่างๆ ที่มีผลต่อค่าน้ำหนักความพึงพอใจทางสุนทรียภาพ โดยตัวแปรที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ การเน้นจุดเด่นโดยสี การเน้นจุดเด่นโดยความเปรียบต่างของแสง การเน้นจุดเด่นโดยทิศทาง การบดบัง ความแบนราบกับความลึก ขนาดภาพกับพื้นภาพ ความสดของสี และความพร่ามัวกับความชัดเจน วิธีวิจัยคือ การนำตัวแปรที่เกี่ยวข้องทางสุนทรียภาพ มาใช้ประกอบการเก็บข้อมูลโดยการทำแบบสอบถาม เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาเข้าสู่กระบวนการวิเคราะห์ทางสถิติ โดยใช้สมการถดถอยเชิงพหุ เพื่อหาความสัมพันธ์ สร้างสมการทำนายตัวแปรและกำหนดค่าน้ำหนัก โดยใช้วิธีการทำแบบสอบถาม โดยกลุ่มตัวอย่างประกอบไปด้วยคนในระดับอุดมศึกษาขึ้นไป ซึ่งมีประสบการณ์ทางด้านสถาปัตยกรรมและการมองเห็นภาพสถาปัตยกรรมมาพอสมควร การทดสอบทำโดยการดูภาพที่ผู้วิจัยคัดเลือกไว้แล้ว ซึ่งเป็นภาพที่ไม่เคยมีประสบการณ์การมองเห็นร่วมกันของกลุ่มตัวอย่าง และให้คะแนนความพึงพอใจที่ 1 ถึง 10 คะแนน เพื่อนำผลที่ได้เข้าสู่กระบวนการทางสถิติต่อไป ผลการวิจัยกระบวนการทางสถิติ พบว่า ความสัมพันธ์ของตัวแปรทั้งหมด 5 ตัว จากสมการถดถอยเชิงพหุ แบ่งเป็น 2 กลุ่ม โดยกลุ่มปัจจัยแรกที่มีอิทธิพลทางสุนทรียภาพสูงสุด คือ การเน้นจุดเด่นโดยความเปรียบต่างของแสง ความสดของสี รองลงมาคือ กลุ่มปัจจัย ขนาดภาพกับพื้นภาพ การบดบัง และการเน้นจุดเด่นโดยทิศทาง มีอิทธิพลน้อยลงมา โดยให้ความสำคัญเรียงตามลำดับอิทธิพลของกลุ่มปัจจัย การที่จำนวนตัวแปรน้อย ช่วยลดความซับซ้อนในการพิจารณาภาพเพื่อเป็นประโยชน์ในเบื้องต้น สำหรับการพิจารณาภาพสถาปัตยกรรมทางสุนทรียภาพ โดยที่ความน่าเชื่อถือ 62% ยังมีตัวแปรอื่นซึ่งมีความสำคัญต่อการพิจารณาทางสุนทรียภาพ ที่ไม่ได้นำมาใช้ในการวิจัยนี้ ซึ่งตัวแปรที่อยู่นอกเหนือการวิจัยโดยจะแปรเปลี่ยนไปตามรูปแบบของภาพสถาปัตยกรรมที่แตกต่างกันออกไป