รูปแบบการเดินทางของนักเรียนที่โรงเรียนตั้งอยู่บนถนนสามเสน

Abstract

ถนนสามเสนถือได้ว่าเป็นที่ตั้งของย่านสถาบันการศึกษาที่สำคัญของกรุงเทพมหานคร ถนนสามเสนมีความยาวประมาณ 3.5 กิโลเมตร มีโรงเรียนกระจุกตัวจำนวน 23 โรงเรียนและมีจำนวนนักเรียน 25,000 กว่าคน อีกทั้งยังมีสถาบันราชการและพาณิชยกรรมที่สำคัญหลายแห่ง จึงมีการเดินทางของนักเรียนและประชากรวัยทำงานอยู่บนถนนเส้นนี้เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในเวลาเร่งด่วนเช้าและเย็นซึ่งเป็นที่มาของปัญหาการจราจรติดขัด ดังนั้นในงานวิจัยนี้จึงต้องการศึกษารูปแบบการเดินทางของนักเรียนในโรงเรียนที่ตั้งอยู่บนถนนสามเสน โดยมีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 1) เพื่อศึกษารูปแบบการเดินทางของนักเรียนในโรงเรียนที่ตั้งอยู่บนถนนสามเสน 2) เพื่อศึกษารัศมีการให้บริการของโรงเรียนที่ตั้งอยู่บนถนนสามเสน 3) เพื่อเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาจราจรในช่วงเวลาเร่งด่วนเช้าและเย็น โดยวิธีการศึกษา จากการทบทวนแนวคิดและงานวิจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำไปสู่การคัดเลือกตัวแปรที่เหมาะสม รวมทั้งการทบทวนแนวคิดมาตรฐานด้านสถานศึกษา รัศมีการให้บริการ และโครงสร้างพื้นฐานการสัญจรจากมาตรฐานการวางผังเมืองของกรุงเทพมหานคร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ 1) แบบสอบถาม โดยวิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้น และการกำหนดกลุ่มตัวอย่างเปิดตาราง Yamane ที่ระดับความเชื่อมั่นที่ 96% คิดตามสัดส่วนของนักเรียนแต่ละระดับชั้น โดยเก็บกลุ่มตัวอย่างจำนวน 730 ตัวอย่าง 2) และการสำรวจพื้นที่และสภาพปัญหาด้านการสัญจรที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ผลการศึกษารูปแบบการเดินทางของนักเรียนโดยศึกษาถึงยานพาหนะ ค่าใช้จ่าย ระยะเวลา ช่วงเวลาและวัตถุประสงค์ในการเดินทางของนักเรียน พบว่านักเรียนส่วนใหญ่เดินทางโดยรถยนต์ส่วนบุคคล รถโดยสารประจำทาง และเดินเท้า โดยยานพาหนะมีผลให้ค่าใช้จ่ายและระยะเวลาในการเดินทางแตกต่างกัน ส่วนช่วงเวลาในการเดินทางจะขึ้นอยู่กับระดับชั้นของนักเรียน วัตถุประสงค์การเดินทางส่วนใหญ่เป็นแบบ Homed-based ผลการศึกษารัศมีการให้บริการของโรงเรียนพบว่าครอบคลุมพื้นที่เกินลำดับศักย์ของรัศมีการให้บริการ ตามมาตรฐานผังเมืองกรุงเทพมหานคร แสดงให้เห็นว่าโรงเรียนที่ตั้งอยู่บนถนนสามเสน เป็นโรงเรียนที่มีนักเรียนเดินทางไปเรียนระยะไกลกว่าขอบเขตการให้บริการของโรงเรียน และบางโรงเรียน อันได้แก่ เซนต์คาเบรียล เซนต์ฟรังซิสซาเวียร์ โยธินบูรณะ ราชวินิต มีจำนวนนักเรียนเกินกว่าที่มาตรฐานสถานศึกษากรุงเทพมหานครกำหนดไว้ ซึ่งแสดงว่าโรงเรียนเหล่านี้เป็นโรงเรียนที่มีชื่อเสียง ซึ่งนักเรียนยินยอมที่จะเดินทางโดยใช้ระยะเวลาและค่าใช้จ่ายมากขึ้น ข้อเสนอแนะในงานวิจัยนี้คือ การจัดระบบขนส่งในการเดินทางโดยสนับสนุนการใช้รถโรงเรียน เพิ่มความมีชื่อเสียงของโรงเรียนในย่านอื่นๆ ให้มากขึ้น เพื่อลดความต้องการที่จะเข้าศึกษาในพื้นที่นี้ ปรับปรุงทางเท้า สิ่งกีดขวาง บริเวณทางเท้าที่นักเรียนใช้สัญจรประจำ การจัดเวลาเข้า-เลิกเรียนของนักเรียนในแต่ละระดับชั้นให้แตกต่างกันออกไป เพื่อเป็นการลดปริมาณการจราจรในช่วงเวลาเร่งด่วนเช้าและเย็น