การวิเคราะห์การจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลางของไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลางของไทย โดยใช้แนวคิดของสำนักทฤษฎีทางเลือกสาธารณะ ทั้งนี้การตั้งงบกลางในระบบงบประมาณของประเทศไทยก็เพื่อให้เป็นเครื่องมือของรัฐบาลที่สามารถใช้ได้สำหรับกรณีฉุกเฉิน จำเป็น ที่ไม่ได้มีการ ตั้งงบประมาณปกติเอาไว้ โดยที่งบประมาณรายจ่ายงบกลางเป็นงบประมาณที่ตั้งไว้เป็นจำนวนหนึ่งในแต่ละปี ลักษณะในการอนุมัติและการจัดสรรจะมีความแตกต่างจากงบประมาณรายจ่ายประจำ โดยฝ่ายนิติบัญญัติจะอนุมัติงบประมาณรายจ่ายงบกลางทั้งจำนวน โดยไม่มีการระบุโครงการและรายละเอียดในการนำไปใช้ โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2517-2544 นั้น การจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลางมีสัดส่วนเฉลี่ยร้อยละ 9.86 ของงบประมาณรายจ่ายประจำปี ในขณะที่ในปีงบประมาณ พ.ศ.2545-2549 การจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลางมีสัดส่วนเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 18.49 ผลการศึกษาพบว่า งบประมาณรายจ่ายงบกลางถูกจัดสรรเพื่อนำไปใช้ในลักษณะที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละช่วงเวลา โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการด้วยกัน เช่น ความเข้มแข็งของพรรคการเมืองและผู้นำ ลักษณะสภาพแวดล้อมทั้งทางด้าน เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง เป็นต้น ซึ่งการใช้งบประมาณรายจ่ายงบกลางในสมัย พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร เป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัด ทั้งในเชิงขนาดของงบกลางที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก และวัตถุประสงค์ในการใช้ที่เปลี่ยนแปลงไป จากการใช้เพื่อเหตุฉุกเฉินหรือจำเป็น เป็นการใช้งบกลางเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ทางการเมืองเป็นสำคัญ