การประเมินวัฏจักรชีวิตของระบบบำบัดน้ำเสียชุมชน กรณีศึกษากรุงเทพมหานคร

Abstract

ปัญหามลพิษทางน้ำ เป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมสำคัญของกรุงเทพมหานครที่ยังรอการแก้ไขอย่างเร่งด่วนและต่อเนื่องในระยะยาว เนื่องจากปริมาณน้ำเสียที่มาก แต่ประสิทธิภาพใน การรวบรวมและบำบัดน้ำเสียที่เกิดขึ้นยังไม่เพียงพอ ปัจจุบันกรุงเทพมหานครมีการก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสียรวมจำนวน 7 แห่ง สามารถรองรับการบำบัดน้ำเสีย 992,000 ลบ.ม./วัน หรือประมาณร้อยละ 50 ของปริมาณน้ำเสียทั้งหมดที่เกิดขึ้น งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์ที่จะศึกษาระดับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการบำบัดน้ำเสีย และปัจจัยส่งเสริมประสิทธิภาพการบำบัดและลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านต่างๆ โดยใช้การประเมินวัฏจักรชีวิตเป็นเครื่องมือวิเคราะห์การทำงานของระบบบำบัด การเปรียบเทียบปริมาณทรัพยากร – พลังงานที่ใช้ และผลกระทบที่เกิดขึ้น จะคำนวณเปรียบเทียบในหน่วย 1 ลบ.ม.ของน้ำเสีย ทั้งนี้ขอบเขตของการศึกษาไม่รวมถึงผลกระทบจากการก่อสร้างและการบำรุงรักษาระบบ จากกรณีศึกษาของกรุงเทพมหานคร พบว่า อัตราการใช้พลังงานไฟฟ้าของโรงควบคุมคุณภาพน้ำเฉลี่ยประมาณ 0.22 กิโลวัตต์-ชั่วโมงต่อ 1 ลูกบาศก์เมตรของน้ำเสียที่เข้าสู่ระบบ ผลกระทบสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นมากที่สุด คือ Toxicity และ Eutrophication เนื่องจากขั้นตอน การระบายน้ำทิ้งและกากตะกอนออกสู่สิ่งแวดล้อม ปริมาณผลกระทบด้าน Global Warming Acidification และ Photochemical Oxidant จะแปรผันตรงกับขนาดของระบบบำบัด ปริมาณผลกระทบด้าน Toxicity และ Eutrophication จะขึ้นอยู่กับปริมาณมลสารที่ระบายออก จากผลการวิจัยสามารถสรุปสมการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างคะแนนรวมของผลกระทบสิ่งแวดล้อมกับปริมาณน้ำเสียที่เข้าสู่ระบบ คือ Y [subscript W] = 38.3803 WW–1,157,908.9508 โดยที่ Y [subscript W] คือคะแนนรวมผลกระทบสิ่งแวดล้อม(คะแนน) และ WW คือ ปริมาณน้ำเสียที่เข้าสู่ระบบ (ลูกบาศก์เมตร)