การศึกษาทางอนุกรมวิธานของตัวริ้น แถบจังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ และแพร่

Abstract

ได้ทำการรวบรวมตัวอย่างริ้น family Ceratopogonidae ซึ่งเป็นพวก nematocerous Diptera จับโดยใช้ไฟล่อแมลง (light trop) จาก ๓ จังหวัดทางภาคเหนือของประเทศไทย คือ จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ และ แพร่ เพื่อศึกษาชนิดการแพร่กระจายภายในประเทศ การแพร่กระจายตามฤดูกาลที่อำเภอพาน การศึกษาได้ติดตั้ง ไฟล่อแมลงที่อำเภอพาน, อำเภอแม่ริม, ดอยสะเก็ด, สันกำแพง, สันป่าตอง, สารภี และอำเภอร้องกวาง ริ้น genus Culicoides พบจำนวนมากที่สุด และมีการแพร่กระจายตลอดปี ริ้นใน genera Stilobezzia, Forcipomyia, Bezzia และ Atrichopogon เป็นริ้นที่พบจำนวนมากกว่าริ้นใน genus อื่น และพบเกือบตลอดปี Culicoides perigrinus เป็นริ้นที่พบจำนวนมากที่สุด และพบแพร่กระจายตลอดปี C. schultzei พบจำนวนมากในระยะฤดูฝน การศึกษาชนิดของริ้นครั้งนี้ ได้เขียน key to genera ของริ้นที่พบทั้งหมด ๑๖ genera และ key to species ของริ้นแต่ละ genus ไว้ด้วยพร้อมคำบรรยายลักษณะวินิจฉัย การแพร่กระจายภายในประเทศ และภาพแสดงลักษณะที่ใช้ในการจำแนกชนิดของริ้นแต่ละชนิดรวม ๖๘ ชนิด เพื่อช่วยในการค้นคว้าโดยเฉพาะในทางการแพทย์ต่อไปในภายหน้า ริ้น family นี้หลายชนิดที่มีรายงานจากต่างประเทศว่าเป็นพาหะนำโรคสู่คนและสัตว์ แต่ยังไม่มีรายงานแน่นอนว่า เป็นพาหะนำโรคในประเทศไทย