พฤติกรรมของคนไข้ในการเสาะแสวงหาสารสนเทศ เพื่อรับบริการด้านทันตสุขภาพ และทันตสุขศึกษาจากทันตแพทย์ในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาวิจัยเรื่อง “พฤติกรรมของคนไข้ในการเสาะแสวงหาสารสนเทศเพื่อรับบริการด้านทันตสุขภาพและทันตสุขศึกษาจากทันตแพทย์ในเขตกรุงเทพมหานคร” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการเสาะแสวงหาสารสนเทศเกี่ยวกับการรับบริการด้านทันตสุขภาพของคนไข้ก่อนที่จะมาพบกับทันตแพทย์และศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการได้รับสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาของคนไข้จากทันตแพทย์ในสถานบริการทันตกรรมทั้งของรัฐและเอกชน ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยได้จากการสัมภาษณ์คนไข้และการให้ทันตแพทย์เป็นผู้ตอบแบบสอบถาม ในสถานบริการทันตกรรม เฉพาะที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 96 แห่ง ขนาดตัวอย่างที่เป็นคนไข้ 192 ราย โดยเจาะจงให้เป็นคนไข้ของทันตแพทย์ที่เป็นตัวอย่าง 96 ราย ผลการวิจัยพบว่า คนไข้ส่วนใหญ่มีการเสาะหาสารสนเทศเกี่ยวกับคุณภาพการบำบัดรักษา ของสถานบริหารทันตกรรมก่อนตัดสินใจเลือกรับบริการ โดยการเสาะหานี้เป็นการสื่อสารระหว่างบุคคลในหมู่ญาติเป็นส่วนใหญ่ และในส่วนของผู้ที่ไม่ได้เสาะหาสารสนเทศนี้ ซึ่งเป็นส่วนน้อย พบว่า เหตุผลด้านความสะดวกเป็นเหตุจูงใจให้ตัดสินใจเลือกรับบริการ เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างผู้ให้สารสนเทศกับคนไข้นี้พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างจำนวนผู้ให้สารสนเทศที่มีความสัมพันธ์แบบสนิทสนม กับผู้ให้สารสนเทศที่มีความสัมพันธ์แบบผิวเผิน ผลการศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการได้รับสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาของคนไข้ จากการได้พบกับทันตแพทย์โดยการทดสอบค่าทางสถิติพบว่า ปัจจัยเกี่ยวกับวิธีการบำบัดรักษาที่คนไข้ได้รับ ปริมาณงานการรักษาของทันตแพทย์ อายุของทันตแพทย์ที่มีความสัมพันธ์กับปริมาณสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาที่คนไข้ได้รับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกล่าวคือ ปริมาณสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาที่คนไข้ได้รับจากทันตแพทย์จะแตกต่างกันตามความแตกต่างของวิธีการบำบัดรักษาที่คนไข้ได้รับ และทันตแพทย์ที่มีปริมาณงานการรักษาน้อยกว่าหรือมีอายุน้อยกว่าจะให้สารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาแก่คนไข้ในปริมาณที่มากกว่าทันตแพทย์ที่มีอายุหรือประสบการณ์การทำงานมากกว่า และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างสถานบริการทันตกรรมของรัฐและเอกชนแล้ว พบว่า ปริมาณสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาที่คนไข้ได้รับจากทันตแพทย์ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อศึกษาถึงแหล่งสารต่างๆ ที่คนไข้ได้รับสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษา พบว่า คนไข้ส่วนใหญ่ได้รับจากสื่อมวลชน รองลงมาคือได้รับจากครู ส่วนปริมาณสารสนเทศด้านทันตสุขศึกษาโดยเฉลี่ยที่คนไข้ได้รับจากทันตแพทย์ในการศึกษาครั้งนี้นับว่าน้อยมาก และคนไข้ส่วนใหญ่ไม่มีความรู้เกี่ยวกับวิธีป้องกันโรคในช่องปากที่ถูกต้องครบถ้วน